Ziek tijdens vakantie: wat nu?
Uw werknemer wordt onverhoopt ziek tijdens zijn of haar vakantie: wat nu? Gaat dit ten koste van de opgenomen vakantiedagen? Is er recht op loondoorbetaling? In dit artikel geven wij antwoord op deze vragen. Ook bespreken wij de mogelijkheden voor de werkgever om hierover (vooraf al) afspraken te maken met de werknemer.
Hoofdregel: ziek tijdens vakantie = geen vakantiedag
Uitgangspunt is dat de werknemer die ziek wordt tijdens vakantie, zijn vakantiedagen daarvoor niet hoeft in te leveren. Artikel 7:638 lid 8 BW bepaalt namelijk dat de dagen waarop de werknemer ziek is, niet gelden als vakantiedagen, maar als ziektedagen. Het idee daarachter is dat de werknemer zijn vakantiedagen ook daadwerkelijk voor vakantiedoeleinden moet kunnen gebruiken – en dat is in principe niet het geval als de werknemer ziek is.
Loondoorbetaling
Wordt de werknemer tijdens een vastgestelde vakantie ziek, dan zal de loonaanspraak krachtens artikel 7:629 BW (loondoorbetaling tijdens ziekte) vóór gaan op die van artikel 7:639 BW (loondoorbetaling tijdens vakantie). Dat kan betekenen dat de werknemer minder loon krijgt dan wanneer een vakantiedag wordt afgeboekt.
Op grond van artikel 7:629 BW hoeft de werkgever namelijk slechts 70% van het loon te betalen, terwijl de hoofdregel van artikel 7:639 BW – kort gezegd – is dat loondoorbetaling plaatsvindt alsof de werknemer geen vakantie zou hebben genoten. Anders gezegd, het ‘normale’ overeengekomen loon (100%). In de praktijk zien we overigens vaak dat werkgevers hun werknemers gedurende het eerste ziektejaar 100% loon betalen tijdens ziekte, bovenop het minimum van artikel 7:629 BW dus. Dit is dan vastgelegd in de arbeidsovereenkomst, de eventueel toepasselijke cao of het personeels-/verzuimreglement.
Afwijking: ziek tijdens vakantie = wel vakantiedag
De werkgever en de werknemer kunnen van de hoofdregel (ziek tijdens vakantie = geen vakantiedag) afwijken. Zij kunnen afspreken dat deze dagen afgeboekt worden als vakantiedagen. Dat kan op de volgende twee manieren.
Afspraak in een voorkomend geval (artikel 7:638 lid 8 BW)
Het kan zijn dat de werkgever en de werknemer in de arbeidsovereenkomst of het personeels- of verzuimreglement niets hebben afgesproken over wat er gebeurt als de werknemer ziek wordt tijdens zijn vakantie (en dat hierover ook in de eventueel toepasselijke cao niets staat). Het is dan mogelijk om in een voorkomend geval om af te spreken dat een of meerdere van deze ziektedagen aangemerkt worden als vakantiedagen. De werknemer moet hier wel aan meewerken. De wet eist niet dat deze afspraak schriftelijk wordt vastgelegd, maar dat is natuurlijk wel aan te raden.
Niet alleen is deze afspraak voordelig voor de werkgever, maar ook voor de werknemer, namelijk wanneer de loondoorbetaling bij het afboeken van een vakantiedag een hoger bedrag oplevert dan bij een ziektedag. Tijdens een vakantiedag heeft de werknemer namelijk recht op het volledige overeengekomen loon, terwijl dat bij ziekte dus lager kan zijn.
Het afboeken van een vakantiedag in plaats van een ziektedag kan voor de werknemer tevens voordelig zijn wanneer de werkgever een zogenoemde wachtdag hanteert bij ziekte. Bij een wachtdag heeft de werknemer geen recht op loon tijdens de eerste (soms twee) dag(en) van zijn ziekte. Bij een vakantiedag heeft de werknemer wel gewoon recht op loon. Lees meer over de wachtdag in ons eerdere artikel.
De afspraak om in een voorkomend geval de vakantiedagen van de zieke werknemer af te boeken kan zowel zien op de bovenwettelijke als op de wettelijke vakantiedagen. Hier is dus geen maximum aan verbonden.
Afspraak van tevoren (artikel 7:638 lid 8 BW)
De werkgever en de werknemer kunnen ook bij voorbaat al afspreken dat dagen waarop een werknemer tijdens zijn vakantie ziek wordt, als vakantiedagen worden aangemerkt in plaats van ziektedagen. Deze situatie speelt dus wanneer nog geen sprake is van een concreet vakantie- en ziektegeval.
Een dergelijke afspraak moet (wel) schriftelijk vastgelegd worden, bijvoorbeeld in de arbeidsovereenkomst of het personeels- of verzuimreglement. Let erop dat deze reglementen overigens wel van toepassing worden verklaard in de arbeidsovereenkomst.
In tegenstelling tot de afspraak in een voorkomend geval, kan de afspraak (lees: overeenkomst) bij voorbaat alleen de bovenwettelijke vakantiedagen aantasten. Wettelijke vakantiedagen mogen dus niet worden afgeboekt met deze overeenkomst.
Daarnaast is het aanmerken van deze dagen als (bovenwettelijke) vakantiedagen slechts mogelijk voor de in het betreffende ziektejaar opgebouwde bovenwettelijke vakantiedagen. Verrekening met in een of meerdere eerdere jaren opgebouwde en meegenomen bovenwettelijke dagen, en ook in nog komende jaren op te bouwen vakantiedagen, is niet mogelijk. Het maximum ligt dus op het aantal bovenwettelijke vakantiedagen waarop een werknemer in dat jaar recht heeft.
Conclusie
Het is voor zowel de werkgever als de werknemer goed om te weten hoe het zit met de vakantieaanspraken en de loondoorbetaling als de werknemer ziek wordt tijdens zijn vakantie, zodat beide partijen niet achteraf voor verrassingen komen te staan. In het verlengde daarvan is het voor de werkgever handig om na te denken of er behoefte is aan afspraken over het afboeken van vakantiedagen tijdens ziekte. Wij staan u daar graag in bij.
Vragen over ziekte tijdens vakantie? Neem dan contact op met Joris van Haalen, Harriët Strik of met één van de andere medewerkers van de Business Unit Arbeidsrecht.
