De economie in zwaar weer: Kan een pandhouder op aandelen invloed uitoefenen op het bestuur van zijn pandgever?

De advocaten van team Utrecht van Holla legal & tax schrijven elke dinsdag een artikel in de reeks “De economie in zwaar weer”. Zij zullen ingaan op diverse juridische vraagstukken die kunnen spelen bij ondernemingen die in ‘zwaar weer’ verkeren. Echter, het is altijd goed om al in een eerder stadium bewust te zijn van de (on)mogelijkheden. Dit voordat het te laat is! — Op 14 juli jl. wees de voorzieningenrechter van de rechtbank Den Haag een verzoek tot machtiging van een pandhouder van aandelen om een AVA bijeen te roepen toe. De pandhouder van de aandelen wilde het stemrecht en de daaraan verbonden vergaderrechten over deze aandelen kunnen uitoefenen.

Wat was er in deze zaak aan de hand?

Tussen partijen was een geldleningsovereenkomst gesloten, waarbij ter zekerheid van verhaal alle aandelen in de geld-lenende BV aan de leninggever waren verpand. De geldleningsovereenkomst was mede ondertekend door de bestuurder en grootaandeelhouder van de geld-lenende BV. In de pandakte was opgenomen dat alle bij de aandelen behorende stemrechten en de daaraan verbonden vergaderrechten toekomen aan de leninggever op het moment dat zich bepaalde, zoals verder in de pandakte geformuleerde, omstandigheden voordoen. Een van zo’n omstandigheid was de situatie dat het uitstaande bedrag onder de geldleningsovereenkomst meteen opeisbaar zou worden vanwege het door leningnemer tekortschieten in de terugbetaling van de geldlening. Doordat de afgesproken afbetalingen van de geldlening door de leningnemer uitbleven, besloot de leninggever tot het uitoefenen van zijn pandrecht op de aandelen, waaraan dus tevens het stemrecht en het vergaderrecht was verbonden. De leninggever wenste aldus doende een nieuwe bestuurder in de geld-lenende BV te benoemen en verzocht de huidige bestuurder een algemene vergadering van aandeelhouders bijeen te roepen. Doordat de bestuurder niet daartoe overging binnen de geldende termijn, verzocht de leninggever de voorzieningenrechter haar te machtigen om zelf een algemene vergadering van aandeelhouders bijeen te roepen.

Oordeel voorzieningenrechter

De voorzieningenrechter oordeelt in deze zaak dat de voorzieningenrechter in beginsel terughoudendheid moet zijn om in deze zaak te bepalen of door een tekortkoming in de nakoming van een contractuele verplichting het vergader- en stemrecht is geactiveerd (die beslissing is eigenlijk aan de bodemrechter). Echter is de voorzieningenrechter in deze zaak van oordeel dat het zo duidelijk is dat zich een omstandigheid heeft voorgedaan waardoor de stemrechten en de daaraan verbonden vergaderrechten aan de leninggever toekomen, dat de voorzieningenrechter ondanks die aangewezen terughoudendheid, voldoende gronden aanwezig acht om het verzoek toe te wijzen. Ook heeft de leningnemer niet aangetoond dat er sprake zou zijn van een zwaarwichtig belang waartegen het houden van een algemene vergadering zich verzet. De mogelijkheid dat de besluitvorming in de algemene vergadering ertoe kan leiden dat de bestuurder (en grootaandeelhouder) van zijn taken als bestuurder wordt ontslagen is onvoldoende. De leninggever kan op grond van deze beschikking dus overgaan tot het bijeenroepen van de algemene vergadering en een andere bestuurder benoemen. Klik hier voor de hele uitspraak.

Interessante artikelen voor u

• De economie in zwaar weer: bedrijfseconomisch ontslag
• De economie in zwaar weer: Borgtocht voor een financieel zwakke onderneming
• Het noodzakelijkheidsvereiste bij conservatoir beslag