Wegiz aangenomen door de Tweede Kamer
De Tweede Kamer heeft op 27 september jl. ingestemd met het Wetsvoorstel elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (‘Wegiz’). Deze wet zal de elektronische gegevensuitwisseling van patiëntgegevens regelen. In mei 2021 schreven wij al een update over de Wegiz .
Het wetsvoorstel is in de tussentijd gewijzigd met de ingediende nota’s van wijzigingen en met de aangenomen amendementen. De Tweede Kamer heeft het gewijzigde wetsvoorstel aangenomen. De Wegiz is momenteel in behandeling bij de Eerste Kamer.
Over de Wegiz
Wat is het doel, de reikwijdte en systematiek van de Wegiz?
De Wegiz is gericht op het bereiken van volledige interoperabiliteit bij het elektronische uitwisselen van gegevens tussen zorgverleners. Het doel van de wet is om gegevensuitwisseling in de zorg verplicht op elektronische wijze te laten verlopen. Daarmee zou kwalitatief betere zorg geboden kunnen worden.
De normadressaat van de Wegiz is primair de ‘zorgaanbieder’. Voor het begrip ‘zorgaanbieder’ wordt aangesloten bij de definitie van zorgaanbieder uit de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (‘Wkkgz’). De zorgaanbieder kan een instelling zijn, maar ook een solistisch werkende zorgverlener, in zijn rol als bestuurder. In artikel 2.1 van de Wegiz is de verplichting van zorgaanbieders neergelegd en dit komt erop neer dat het de verantwoordelijkheid van de zorgaanbieder is dat de uitwisseling door zorgverleners plaatsvindt overeenkomstig is met de verplichtingen uit de Wegiz. De zorgaanbieder is echter niet ook verantwoordelijk voor het functioneren van het ICT-product. De Wegiz richt zich tevens op aanbieders van een ‘informatietechnologieproduct of -dienst’ (‘ICT-leveranciers’). Daarmee wordt bedoeld: software, hardware of een dienst, die door de aanbieder bestemd is te worden gebruikt voor het uitwisselen van gegevens bij een aangewezen gegevensuitwisseling. ICT-leveranciers hebben op grond van de Wegiz een eigen verantwoordelijkheid. Zo bepaalt artikel 4.3 van de Wegiz dat de ICT-leverancier een boete kan krijgen als hij niet over de juiste certificering beschikt.
De Wegiz is een kaderwet; dit betekent dat aanvullende regels bepalen welke gegevensuitwisselingen vanaf wanneer elektronisch moeten plaatsvinden. Die regels worden bepaald bij algemene maatregel van bestuur (AMvB). Door middel van een ‘Meerjarenagenda Wegiz’ wordt vastgesteld welke gegevensuitwisselingen wanneer onder de Wegiz moeten worden gebracht. Daarbij wordt de betreffende gegevensuitwisseling geplaatst in spoor 1 of spoor 2. Gegevensuitwisselingen in spoor 1 zullen vanaf een bepaalde datum in elk geval op elektronische wijze (moeten) verlopen. Gegevensuitwisselingen in spoor 2 zullen vanaf een bepaalde datum elektronisch én op ‘interoperabele wijze’ moeten verlopen, conform een voor die gegevensuitwisseling dwingend aangewezen norm, bijvoorbeeld volgens een NEN-norm.
Creëert de Wegiz een nieuwe verwerkingsgrondslag voor de gegevensuitwisselingen?
De verplichting in deze wet ziet alleen op de vraag hoe de uitwisseling van gegevens (op grond van andere wetgeving) plaats moet vinden, namelijk op elektronische wijze. lndien binnen het bestaande wettelijke kader voor de uitwisseling van gezondheidsgegevens geen verwerkingsgrondslag, geen uitzonderingsgrond op het verbod tot uitwisseling van bijzondere persoonsgegevens of geen doorbrekingsgrond voor het medisch beroepsgeheim bestaat, dan kan deze uitwisseling niet plaatsvinden. Op grond van de Wegiz kan dus géén verplichting tot het uitwisselen van gegevens worden opgelegd aan zorgverleners. Of gegevens mogen worden uitgewisseld, is (en blijft) afhankelijk van de kaders die onder meer de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (‘WGBO’), de Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg (‘Wabvpz’) en de Algemene verordening gegevensbescherming (‘(U)AVG’) daarvoor geven.
Besluit elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (‘Begiz’)
De praktische gevolgen van de verplichtingen van de Wegiz hangen in grote mate af van wat in de AMvB wordt bepaald. De AMvB (‘Besluit elektronische gegevensuitwisseling in de zorg’, of: ‘Begiz’) is er reeds in concept en bevat al de aanwijzing van het versturen van een recept door de huisarts aan een apotheek als een gegevensuitwisseling die uitsluitend elektronisch mag plaatsvinden (een spoor 1 aanwijzing). Daarnaast geeft de concept-regeling al een impressie van de wijze waarop de certificering van ICT producten of -diensten gaat plaatsvinden (een zogeheten spoor 2 aanwijzing).
Tot slot
De hierboven genoemde Meerjarenagenda Wegiz is in september 2021 voor het laatst geactualiseerd. Daar staan nu elf gegevensuitwisselingen op. Vier daarvan worden momenteel met voorrang uitgewerkt, om – waarschijnlijk – als eerste onder de Wegiz te worden gebracht. Dit betreft 1) medicatieoverdracht (digitaal voorschrijven en ter hand stellen) zoals reeds in de concept-Begiz aangewezen, 2) de basisgegevensset zorg tussen instellingen voor medisch-specialistische zorg, 3) beeld en verslag tussen instellingen voor medisch-specialistische zorg en 4) verpleegkundige overdracht.
Van belang is verder dat in de praktijk voldoende draagvlak is voor de aanwijzingen in de Begiz. De conceptregeling is ter internetconsultatie voorgelegd en is afgelopen zomer afgesloten. Het is nu wachten op een finale versie.
Voor nu is het aan de Eerste Kamer om zich over de Wegiz te buigen. We houden de ontwikkelingen in de gaten.
Interessante artikelen voor u
Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken?
