Nieuws

Verbod zwarte lijsten medische beroepsbeoefenaren

Gepubliceerd op 17 apr. 2024

Afbeelding Gezondheidsrecht

Op 12 maart jl. wees het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden een interessant arrest over de zogeheten ‘zwarte lijsten’ van medisch specialisten op de websites zwartelijstartsen.com en zwartelijstartsen.nl. De lijsten zijn samengesteld door Stichting Slachtoffers Iatrogene Nalatigheid-Nederland (SIN). De lijsten bevatten de namen van ongeveer 900 artsen en andere medische beroepsbeoefenaren, vaak met foto. Daarbij staat vermeld of ze van de tuchtrechter op enig moment een tuchtrechtelijke maatregel zoals een waarschuwing, berisping, schorsing of doorhaling hebben opgelegd gekregen. Bij een (groot) aantal van de vermeldingen is (een deel van) de tuchtrechtuitspraken gevoegd.

Rechtszaak tegen Online Shaming

Stichting Stop Online Shaming (SOS) meende en meent dat het gaat om digitale schandpalen; zij heeft daarom in rechte een verbod op de uitingen op en het gebruik van voornoemde websites verzocht, waarbij zij een groot aantal artsen vertegenwoordigde.

In eerste aanleg wees de voorzieningenrechter de vorderingen van SOS toe, legde dwangsommen op tot een maximum van € 150.000, - en lijfsdwang voor het geval dat, nadat dat maximum zou zijn bereikt, niet aan het vonnis zou worden voldaan. De voorzieningenrechter oordeelde dat in dit geval de belangen van SOS en de artsen die zij vertegenwoordigt bij eerbiediging van hun eer en goede naam zwaarder wegen dan de vrijheid van meningsuiting van SIN.

Afweging tussen publieke belangen en de belangen van zorgverleners

SIN en haar bestuurster (SIN c.s.) kwamen hiertegen in beroep, maar zonder succes. Ook het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelde dat het recht op eer en goede naam zwaarder weegt dan het recht op vrijheid van meningsuiting van SIN c.s. Relevant volgens het hof is onder meer dat door de verschillen tussen de openbare versie van het BIG-register en de zwarte lijsten (denk aan het ontbreken van actualiteit en toevoeging van namen en foto’s) het systeem van openbaarmaking van tuchtrechtelijke maatregelen wordt doorkruist. In de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg is een zorgvuldige afweging gemaakt tussen de publieke belangen om adequate en doorzoekbare informatie over zorgverleners te hebben én de belangen van de zorgverleners zelf zoals meer in het bijzonder hun recht op privacy. De zwarte lijsten doorkruisen deze belangenafweging op onaanvaardbare wijze.

Relevant is ook dat de door SIN c.s. gebezigde termen als "medische misdrijven" en "falende artsen" een diffamerende werking (kunnen) hebben voor de op de zwarte lijsten genoemde zorgverleners, waarbij SIN c.s. nota bene geen onderscheid maakt tussen de hoogte van de opgelegde tuchtmaatregelen. Vanwege hun beroepsgeheim kunnen de betrokken zorgverleners zich bovendien niet verdedigen tegen deze diffamerende werking.

Kort en goed, blijft het vonnis van de voorzieningenrechter in stand. Dit betekent onder meer dat SIN c.s. de zwarte lijsten niet mag openbaren, de reeds gepubliceerde lijsten moet weghalen en de domeinnamen zwartelijstartsen.com en zwartelijstartsen.nl moet overdragen aan Stichting SOS.

Meer weten? Neem contact op met één van onze gezondheidsrechtspecialisten.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Geen juridische updates missen? Maak dan een selectie uit de diverse expertises van Holla legal & tax.

Aanmelden nieuwsbrief