Nieuws

Aangescherpte transparantieverplichtingen bij duurzaamheidsclaims

Gepubliceerd op 17 nov. 2022

Onze mensen

Misleidende duurzaamheidsclaims en het gebrek aan informatie

Consumenten en bedrijven willen steeds meer bijdragen aan een duurzame en leefbare wereld en baseren daarop ook hun keuzes. Consumenten wegen de duurzaamheidsimpact van producten of diensten mee in hun aankoopbeslissing. Bedrijven presenteren zich mede hierdoor het liefst zo duurzaam mogelijk. Zij mogen hierbij echter niet misleiden. Toch blijkt in de praktijk dat bedrijven zich vaak nog duurzamer voordoen dan dat ze zijn. De Europese Commissie heeft in 2020 150 duurzaamheidsclaims bestudeerd. Hieruit is gebleken dat maar liefst 53,3% van deze claims vage, misleidende of ongefundeerde informatie over de milieukenmerken van de producten verstrekt. De Europese Commissie heeft daarom op 30 maart 2022 een voorstel gedaan tot wijziging van de richtlijn consumentenrechten en de richtlijn oneerlijke handelspraktijken (hierna: “het voorstel”). Het voorstel introduceert verplichtingen voor bedrijven om duurzaamheidsinformatie te verstrekken aan consumenten.

Wat verandert er concreet?

Wijziging richtlijn consumentenrechten In het bijzonder komen er in de richtlijn consumentenrechten nieuwe informatieverplichtingen voor bedrijven bij, die gericht zijn op het bieden van informatie aan de consument over de duurzaamheid en repareerbaarheid van producten. Zo is het onder meer van belang dat bedrijven aan de consument informatie verstrekken over het bestaan en de duur van een duurzaamheidsgarantie van het product. Daarnaast zijn bedrijven verplicht informatie te verstrekken over het bestaan en de duur van software-updates bij digitale producten of diensten en over de repareerbaarheidsscore of reparatie-informatie van producten. Wijziging richtlijn oneerlijke handelspraktijken Het voorstel voor de wijziging van de richtlijn oneerlijke handelspraktijken beoogt bedrijven te weerhouden van misleiding over milieueffecten, duurzaamheid en repareerbaarheid van producten. Claims over deze onderwerpen dienen te worden ondersteund door duidelijke, objectieve en verifieerbare informatie. Onder de huidige richtlijn oneerlijke handelspraktijken geldt dit grotendeels al, maar de focus lag nog niet op het gebied van milieueffecten, duurzaamheid en repareerbaarheid. Met de wijziging van de richtlijn is dit straks wel het geval. Er worden twee nieuwe handelspraktijken toegevoegd aan de lijst van handelingen die als misleidend kunnen worden aangemerkt. De eerste aanvulling op de lijst is het doen van milieuclaims over toekomstige milieuprestaties zonder een verifieerbaar onafhankelijk monitoringssysteem. De tweede aanvulling is het adverteren met duurzaamheidsvoordelen die in werkelijkheid de gangbare praktijk zijn in de relevante markt. Daarnaast wordt een nieuw punt toegevoegd aan de lijst van informatie die als essentieel wordt beschouwd. Wanneer een bedrijf een dienst levert waarmee producten worden vergeleken, is het essentieel dat hij daarbij informatie levert over de vergelijkingsmethode, de producten die met elkaar worden vergeleken en de leveranciers van die producten, alsmede de maatregelen die hij neemt om de informatie actueel te houden. Voorts wordt de lijst van handelspraktijken die onder alle omstandigheden als misleidend worden beschouwd (“de zwarte lijst”) aangevuld met tien praktijken die verband houden met vroegtijdige veroudering van producten en greenwashing. Zo mogen straks bijvoorbeeld alleen nog duurzaamheidskeurmerken worden gebruikt die gebaseerd zijn op een certificeringsregeling of door overheidsinstanties zijn ingesteld. Daarnaast wordt het onder meer expliciet verboden om duurzaamheid van een heel product te claimen, indien de duurzaamheid eigenlijk slechts voor een deel van het product geldt. Ook wordt het verboden om te misleiden over hoe lang een product meegaat en over de repareerbaarheid van een product. Het is bovendien niet toegestaan om consumenten aan te sporen producten te vervangen, als dat in werkelijkheid nog niet nodig is. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de tien aanvullende praktijken.

Wat betekent dit voor bedrijven?

Het wijzigen van de twee richtlijnen is nu nog slechts een voorstel van de Europese Commissie. In de toekomst moet gaan blijken vanaf wanneer dit geldend recht zal zijn. Toch is het goed om als bedrijf hier al rekening mee te houden. Dit betekent dat bedrijven zich bewust dienen te zijn van hun verplichting om zo transparant mogelijk te zijn richting de consument. Deze verplichting bestaat al, maar zal met de toekomstige wijziging van de richtlijnen ook specifiek op het gebied van duurzaamheid gaan gelden. Die transparantie begint met het bieden van de juiste informatie alvorens een consument het product koopt. Het moet voor de consument zo duidelijk mogelijk zijn hoe lang een product meegaat en of en hoe lang het product te repareren is. Let als bedrijf dus op welke informatie er over een product beschikbaar is gesteld door de producent en of deze informatie door jou ook duidelijk is overgebracht aan de consument. In het verlengde van die transparantie, is het voor bedrijven verboden om misleidende duurzaamheidsclaims te maken. De mogelijkheid om te schuilen achter duurzaamheidskeurmerken die niet door een certificeringsregeling of de overheid zijn goedgekeurd, is straks verdwenen. Het is als bedrijf dan ook van belang om duurzaamheidsclaims met duidelijke, objectieve en verifieerbare feiten te onderbouwen. Het kunnen bewijzen van je duurzaamheidsclaim is dus belangrijk. Daarnaast is het van belang om als bedrijf concreet te zijn en geen belangrijke informatie weg te laten. Het uitgangspunt is kortom dat de informatie die je als bedrijf over het product of bedrijf presenteert, eerlijk en compleet dient te zijn. Neem bij vragen contact op met Robbert Sjoerdsma of Annelotte Boot.