Wegwaaiende zonnepanelen – wie betaalt de schade?
In februari heeft Nederland te maken gehad met drie stormen: Corrie, Dudley en Eunice. Eunice was de zwaarste storm sinds januari 2018 met windstoten tot wel 145 kilometer per uur gemeten.[1] De storm heeft veel schade aangericht aan onder andere bomen, gevels, schuttingen, daken en mogelijk ook aan zonnepanelen. Als zonnepanelen van het dak afwaaien en vervolgens schade aanrichten, wie betaalt dan de schade?
Vermogensrechtelijke positie
Voor de beantwoording van deze vraag is allereerst van belang de vermogensrechtelijke positie van zonnepanelen te kwalificeren. Van belang is of de zonnepanelen op het dak worden nagetrokken door de eigendom van het huis. Het kan voorkomen dat de eigenaar van het pand niet de zonnepanelen heeft aangeschaft, hetgeen bijvoorbeeld het geval kan zijn bij de verhuur van een pand. Door natrekking kan de eigenaar van het pand ook eigenaar zijn geworden van de zonnepanelen. Natrekking houdt in dat de ene zaak (de zonnepanelen) is ‘opgegaan’ in een andere zaak (de opstal) en daardoor één geheel is gaan vormen.
Om de vermogensrechtelijke positie te kwalificeren dient een onderscheid te worden gemaakt in geïntegreerde zonnepanelen en niet-geïntegreerde zonnepanelen. Geïntegreerde zonnepanelen zijn zodanig onderdeel van het dak van een gebouw dat zij niet zonder beschadiging van betekenis van dat dak kunnen worden afgescheiden en daardoor bestanddeel zijn geworden van het dak. Dit brengt met zich dat de geïntegreerde zonnepanelen als onroerende zaak te kwalificeren zijn.
Bij niet-geïntegreerde zonnepanelen is de vermogensrechtelijke positie nog geen uitgemaakte zaak. Niet-geïntegreerde zonnepanelen worden op het dak gemonteerd en kunnen zonder beschadiging van het dak worden afgescheiden. In de literatuur wordt onder andere de stelling verdedigd dat niet-geïntegreerde zonnepanelen naar verkeersopvattingen bestanddeel van een gebouw zijn geworden en daarmee door natrekking van de zonnepanelen door de opstal onroerend zijn. Als men namelijk een huis koopt waar zonnepanelen op het dak gemonteerd zijn, zullen de kopers verwachten dat deze zonnepanelen na de verkoop nog steeds op het dak liggen.[2] Daarmee wordt de eigenaar van het pand ook eigenaar van de zonnepanelen.
Aansprakelijkheid
De bezitter van de zonnepanelen kan aansprakelijk zijn voor de veroorzaakte schade van derden. Bezitter is degene die het goed voor zichzelf houdt. Meestal is de eigenaar ook de bezitter, maar dit is niet altijd het geval. Een dief kan het goed stelen, waardoor hij op dat moment bezitter wordt. Een dief houdt het goed namelijk voor zichzelf. De eigendom van het goed blijft echter bij de eigenaar.
Ten aanzien van geïntegreerde en niet-geïntegreerde zonnepanelen verdedigen wij de stelling dat beide soorten door natrekking bestanddeel van een gebouw zijn geworden. De eigenaar van het gebouw is hierdoor ook eigenaar geworden van de zonnepanelen. Dat brengt met zich dat een derde de eigenaar van het gebouw kan aanspreken voor de vergoeding van zijn schade.
Wanneer de niet-geïntegreerde zonnepanelen als roerende goederen worden gekwalificeerd, dan kan de bezitter van de zonnepanelen worden aangesproken. Zonnepanelen die van het dak afwaaien zijn gebrekkige zaken, aangezien verwacht mag worden dat zonnepanelen goed vastzitten en niet van het dak afwaaien. Het betreft hier een risicoaansprakelijkheid, aangezien het niet uitmaakt of de bezitter wel of niet op de hoogte was van het gebrek.
Een derde heeft naast de eigenaar van het gebouw of de bezitter van de zonnepanelen nog een mogelijkheid om zijn schade te verhalen. Het is mogelijk dat de zonnepanelen kunnen wegwaaien doordat zij niet goed zijn bevestigd of doordat zij verkeerd zijn gefabriceerd en daardoor niet goed bevestigd kunnen worden op het dak. In dat geval kan een derde de fabrikant van de zonnepanelen rechtstreeks aanspreken voor de vergoeding van zijn schade. Indien een derde ervoor kiest om de bezitter/eigenaar van de zonnepanelen aan te spreken, kan de bezitter/eigenaar eventueel regres nemen bij de fabrikant of zelfs bij de verkoper. De bezitter/eigenaar heeft namelijk zonnepanelen van een verkoper gekocht die niet de eigenschappen bezitten die hij op grond van de overeenkomst mocht verwachten.
Verzekering
Met het groeiende aantal zonnepanelen is de verzekerbaarheid hiervan van groot belang. De verzekerbaarheid van zonnepanelen is een actueel thema. Het Verbond van Verzekeraars heeft een Preventiebrochure voor PV-installaties gepubliceerd waarin feiten, ontwikkelingen en veel technische informatie over zonnepanelen is opgenomen. Als de zonnepanelen verzekerd zijn binnen een inboedel- of opstalverzekering, zal de schadevergoeding zijn gebaseerd op basis van deze verzekering. Bij de inboedelverzekering kan de nieuwwaarde worden vergoed op basis van de nieuwwaarderegeling met uiteindelijk een dagwaardevergoeding. Bij de opstalverzekering is de herbouwwaarde het uitgangspunt. Daarnaast kunnen in een inboedelverzekering uitsluitingen zijn opgenomen die niet van toepassing zijn binnen een opstalverzekering. Bovendien geldt dat het aanbrengen van zonnepanelen de verzekerde waarde van het pand en het risico voor de verzekeraar verhoogt. Het is van belang om na de installatie van zonnepanelen uw verzekeraar hierover in te lichten. De installatie kan namelijk tot gevolg hebben dat er sprake is van een risicoverzwaring onder de polis met het gevolg dat bij schade de verzekeraar niet overgaat tot uitkering onder de polis.
Voornoemde verzekeringen bieden echter vergoeding voor de kapotte zonnepanelen en niet voor de schade aangericht aan (de zaken van) derden. Voor dit laatste is van belang dat u een behoorlijke aansprakelijkheidsverzekering heeft afgesloten. Weggewaaide zonnepanelen kunnen een hoge schade veroorzaken. Een aansprakelijkheidsverzekering met een hoog verzekerd bedrag kan daarvoor uitkomst bieden.
[1] https://nos.nl/artikel/2418016-nederland-maakt-schade-op-van-storm-eunice-zwaarste-in-vier-jaar
[2] Zie onder andere P.J. van der Plank ‘Natrekking door onroerende zaken’ (O&R nr. 94) 2016/3.3.
Interessante artikelen voor u
Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken?
