Gebruik factuur met zorgspecificatie is geen schending van de AVG of de geheimhoudingsplicht

Op 10 januari 2023 heeft het gerechtshof Amsterdam (‘het hof’) een interessante uitspraak gedaan over een vordering tot schadevergoeding in verband met een (vermeende) schending van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (‘AVG’). Het hof oordeelde dat het gebruik van een factuur met daarop een summiere specificatie van de verleende zorg in het kader van een incassoprocedure, geen schending van de AVG of de geheimhoudingsplicht oplevert. Het hof wees de vordering tot schadevergoeding af, alsook de vordering tot vernietiging van het medisch dossier. In deze blog lichten wij dit arrest kort toe.

Wat was er aan de hand?

De patiënte in deze zaak had een medische behandeling bij een medisch centrum ondergaan. Daarvoor had zij een factuur ter hoogte van € 320,- ontvangen. De patiënte had deze factuur niet betaald. Infomedics – een factoringbedrijf – had aan de patiënte een betalingsherinnering gestuurd. Daarop stond als omschrijving van de verrichte diensten: “099899060 1 of 2 polikliniekbezoeken/consultaties op afstand bij hartfalen of andere hartaandoening”. Het medisch centrum heeft de vordering vervolgens overgedragen aan Infomedics (‘gecedeerd’).

Rechtbank

Bij de rechtbank had Infomedics gevorderd dat de patiënte zou worden veroordeeld tot betaling van € 320,-, vermeerderd met rente en kosten. Daartegenover had de patiënte gevorderd (in reconventie) Infomedics te veroordelen tot betaling van een schadevergoeding wegens een inbreuk op haar privacy, tot vernietiging van haar medisch dossier en tot vergoeding van haar werkelijke proceskosten. De patiënte stelde dat Infomedics in haar hoedanigheid van verwerker in strijd heeft gehandeld met de AVG en de geheimhoudingplicht. Dit door kennis te nemen van het medische dossier en in de gerechtelijke (incasso) procedure gebruik te maken van de factuur en betalingsherinnering, met daarop vermeld de aard van de medische behandeling.

De rechtbank had de vorderingen van Infomedics toegewezen en de patiënte veroordeeld tot betaling van € 320,-, vermeerderd met rente en kosten. De rechtbank had de vorderingen van de patiënte afgewezen. Volgens de rechtbank had de patiënte onvoldoende onderbouwd waarom Infomedics richting haar onzorgvuldig of onrechtmatig had gehandeld door op de factuur en betalingsherinnering een korte aanduiding van de behandeling te vermelden. Volgens de rechtbank was ook het gebruik ervan in een gerechtelijke procedure niet onrechtmatig nu op partijen de verplichting rust hun vorderingen te onderbouwen met onderliggende stukken, in dit geval de factuur. De vordering tot vernietiging van het medisch dossier wees de rechtbank ook af.

Gerechtshof

De patiënte ging in hoger beroep tegen de afwijzing van haar vorderingen. Zij stelde dat de rechtbank ten onrechte had geoordeeld dat de verwerking van haar persoonsgegevens – het vermelden op en in de procedure brengen van de factuur met daarop de aard van de medische behandeling – door Infomedics rechtmatig was geweest, omdat Infomedics niet (zelf) als zorgaanbieder kwalificeert en bij het gebruik van de (behandel)gegevens ook geen voldoende (gerechtvaardigd) belang had. Het overleggen van deze informatie in een gerechtelijke procedure was volgens de patiënte op grond van de wet ook niet vereist. Het bewaren van het medisch dossier door Infomedics was ook niet gerechtvaardigd.

Het hof overwoog dat Infomedics kan kwalificeren als zorgaanbieder in de zin van de Wet marktordening gezondheidszorg (‘Wmg’). Op grond van de Wmg is namelijk ook de (rechts)persoon die tarieven in rekening brengt namens, ten behoeve van of in verband met het verlenen van zorg door een zorgaanbieder, aan te merken als ‘zorgaanbieder’.

Op grond van artikel 38 lid 2 Wmg dienen zorgaanbieders een tarief in rekening te brengen onder vermelding van de daarbij behorende prestatieomschrijving. Volgens het hof was de op de factuur omschreven prestatieomschrijving vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (‘NZa’). Naar het oordeel van het hof had Infomedics deze (wettelijke) verplichting dan ook op juiste en gerechtvaardigde wijze uitgevoerd, met een (zeer) beknopte vermelding van de verrichte zorgprestatie op de factuur en de betalingsherinnering. Daarmee was dan ook geen sprake van een schending van de geheimhoudingsplicht die op een zorgaanbieder rust, aldus het hof.

Daarnaast was het gebruik van de gegevens in de procedure eveneens rechtmatig gelet op het bepaalde in artikel 9 lid 2 sub f en g AVG, nu dit gebruik noodzakelijk was voor de instelling, uitoefening en onderbouwing van een rechtsvordering en voorts proportioneel. Daarmee was ook het verwerkingsverbod zoals dat is neergelegd in artikel 9 lid 1 AVG niet op Infomedics van toepassing.

Het hof voegde hier nog ten overvloede aan toe, dat de op zichzelf begrijpelijke bezwaren die de patiënte had tegen de openbaring van gegevens over haar behandeling (die inderdaad zeer persoonlijk zijn), onvoldoende zwaarwegend zijn om af te wijken van de afweging die de wetgever heeft gemaakt. De vordering tot een schadevergoeding werd dan ook afgewezen.

Het hof wees eveneens de vordering tot vernietiging van het medisch dossier af. Infomedics had voldoende gemotiveerd betwist dat zij zou beschikken over het medisch dossier van patiënte. Bovendien had de patiënte onvoldoende aannemelijk gemaakt dat Infomedics méér informatie had ontvangen dan de omschrijving van de verrichte behandeling.

Beschouwing

Uit dit arrest volgt dat een zorgaanbieder, waaronder ook een factoringbedrijf zoals Infomedics, voor het in rekening brengen van kosten voor verleende zorg kan en zelfs moet volstaan met de productomschrijving zoals vastgesteld door de NZa. In deze zaak ging het om de zogeheten zorgproductcode 099899060, welke prestatie in 2022 inderdaad was omschreven als “1 of 2 polikliniekbezoeken/ consultaties op afstand bij hartfalen of andere hartaandoening”. De zorgaanbieder kan die informatie dus ook gebruiken voor het instellen van zijn rechtsvordering, bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat de factuur wordt voldaan. Daarmee is geen sprake van een schending van de AVG of de geheimhoudingsplicht.