Afspraak tussen concurrerende frisdrankleveranciers draagt bij aan duurzaamheid. Geen strijd met het kartelverbod!

kartelverbod

Eind juli 2022 heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) op verzoek van diverse frisdrankleveranciers, waaronder Coca-Cola, Vrumona, Albert Heijn en Jumbo, hun plan beoordeeld waarin is afgesproken dat zij stoppen met het aanbrengen van plastic handgrepen op multipacks frisdranken. De ACM heeft het plan als positief beoordeeld en gesteld dat het bijdraagt aan de duurzaamheidsdoelstellingen, waarbij er geen negatieve effecten voor de consument zijn en de mededinging niet negatief beïnvloed wordt.

Hierna wordt kort ingegaan op het plan, daarna op de toets die de ACM heeft uitgevoerd, waarbij met name wordt ingegaan op het duurzaamheidscriterium, en afgesloten wordt met een conclusie.

Het plan

Gezamenlijk besluiten concurrerende frisdrankleveranciers om geen plastic handgrepen meer op multipack verpakkingen te hanteren. Doordat er geen handgreep meer wordt toegevoegd aan genoemde verpakkingen, wordt die verpakking beter recyclebaar en is er minder plastic nodig. Door de gezamenlijke afspraak zou ongeveer 70% van genoemde multipacks geen handgreep meer hebben. De frisdrankleveranciers stellen, dat dit bijdraagt aan de duurzaamheidsdoelstellingen en dat er geen negatieve effecten zijn voor de consument. Om er zeker van te zijn dat deze afspraak niet indruist tegen het kartelverbod – er is sprake van samenwerking tussen concurrenten – wordt de ACM gevraagd het plan met daarin de afspraak te toetsen.

Het oordeel van de ACM

Een samenwerking tussen concurrenten kan slechts dan aan het kartelverbod ontsnappen, indien de voordelen opwegen tegen de nadelen, de samenwerking niet verder gaat dan strikt noodzakelijk voor het behalen van die voordelen, de voordelen worden doorgegeven en er voldoende concurrentie overblijft.

De ACM heeft een concept Leidraad Duurzaamheidsafspraken opgesteld, op basis waarvan de ACM meer mogelijkheden ziet voor samenwerking tussen bedrijven om klimaatdoelen te halen. De ACM onderscheidt in die Leidraad drie mogelijkheden waarbij duurzaamheidsafspraken dan niet onder het kartelverbod vallen.

Mogelijkheid 1:

duurzaamheidsafspraken zonder beperking van de mededinging. Het gaat dan om afspraken die geen merkbare beïnvloeding opleveren van belangrijke concurrentieparameters, zoals prijs, kwaliteit, variëteit, service en distributiewijze. Ook kan worden gedacht aan duurzaamheidsafspraken die slechts gericht zijn op bevordering van productkwaliteit, productvariëteit, innovatie of marktintroductie van nieuwe producten.

Mogelijkheid 2:

afspraken die de mededinging wel wat beperken, maar die zodanige voordelen opleveren, dat die voordelen tegen de nadelen opwegen.

Mogelijkheid 3:

een mogelijkheid op maat, waarin bij vragen over de eigen beoordeling van de samenwerkende concurrenten de casus kan worden voorgelegd aan de ACM.

De ACM is van oordeel, dat de genoemde afspraak de concurrentie niet negatief beïnvloedt en niet nadelig is voor de consument. Daarvan zou sprake zijn indien er bijvoorbeeld een kwalitatief slechter aanbod zou ontstaan of hogere prijzen zouden gelden. De ACM oordeelt, dat deze afspraak de ondernemingen stimuleert om een positieve bijdrage aan een duurzaamheidsdoel te leveren, zonder verplichtend karakter, nu ieder der deelnemende ondernemingen zelf bepaalt wanneer en hoe gestopt wordt met de handgrepen. Tevens is er sprake van een afspraak die een kwaliteitsverbetering van de producten beoogt, waarbij minder duurzaam geproduceerde of aangeboden producten niet meer worden verkocht.

Conclusie

De beoordeling van de duurzaamheidsafspraak tussen de frisdrankleveranciers door de ACM past binnen de criteria in de concept Leidraad Duurzaamheidsafspraken. Ondernemingen kunnen effectief samenwerken en bijdragen aan de duurzaamheidsdoelen zonder daarbij in strijd te handelen met het kartelverbod.

Wilt u meer weten over het mededingingsrecht, de ACM, het kartelverbod en duurzaamheidsafspraken tussen concurrerende ondernemingen, neemt u dan contact op met

Holla legal & tax, mr. Ferry Weelen of mr. Tijs van Klink.

Interessante artikelen voor u

Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken?