Signalering: Wegiz treedt in werking op 1 juli 2023

De Eerste Kamer heeft op 18 april jl. ingestemd met het Wetsvoorstel elektronische gegevensuitwisseling in de zorg ('Wegiz'). Deze wet zal de elektronische gegevensuitwisseling van patiëntgegevens regelen. In oktober 2022 schreven wij al een update over de Wegiz.  De Wegiz treedt in werking met ingang van 1 juli 2023. Dat is bij besluit van 19 april jl. bepaald.

Wat verandert er?

Deze nieuwe wet regelt dat zorgverleners kunnen worden verplicht om bepaalde cliëntgegevens elektronisch uit te wisselen. Om goede zorg te kunnen verlenen, is het voor zorgverleners belangrijk dat zij beschikken over adequate, actuele en uniforme gegevens over de cliënt. Uitwisseling van cliëntgegevens tussen zorgverleners gebeurt vaak nog via fax, papier, post, DVD, of ontbreekt zelfs volledig, waardoor actuele informatie niet (op tijd) voor de zorgverlener beschikbaar is. Deze nieuwe wet is gericht op het bereiken van volledige interoperabiliteit bij het elektronisch uitwisselen van cliëntgegevens tussen zorgverleners en maakt het mogelijk om voor bij Algemene Maatregel van Bestuur ('AMvB') aangewezen gegevensuitwisselingen te bepalen hoe gegevens uitgewisseld moeten worden. Door het verplicht stellen van het elektronisch uitwisselen van gegevens, waarbij gestreefd wordt naar normalisatie van eisen aan taal en techniek, kan uitwisseling onafhankelijk van een specifieke elektronische infrastructuur plaatsvinden. De Wegiz ziet alleen op de vraag hóe uitwisseling van gegevens moet plaatsvinden, niet óf de uitwisseling mág plaatsvinden. Of de uitwisseling toelaatbaar is, moet worden beoordeeld aan de hand van (andere) bestaande wet- en regelgeving, waaronder de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst ('WGBO'), de Algemene Verordening Gegevensbescherming ('AVG') en de bijbehorende Uitvoeringswet ('UAVG'). Op grond van de Wegiz kan dus geen verplichting tot het uitwisselen van gegevens aan zorgverleners worden opgelegd. De zorgaanbieder is verantwoordelijk voor de organisatie van de informatiehuishouding. Aanbieders van informatietechnologieproducten of -diensten die de aangewezen gegevensuitwisseling ondersteunen, worden met deze wet verplicht om deze producten of diensten te doen certificeren.

Besluit elektronische gegevensuitwisseling in de zorg ('Begiz')

In de Wegiz zijn grondslagen opgenomen om een nadere uitwerking te geven aan het in de wet opgenomen certificeringsstelsel. Daarnaast kunnen nadere regels worden gesteld over de informatieverwerking voor het uitvoeren van wettelijke taken (zoals toezicht en handhaving) en voor beleidsvorming. De praktische gevolgen van de verplichtingen van de Wegiz hangen in grote mate af van wat in de AMvB ('Besluit elektronische gegevensuitwisseling in de zorg', of: 'Begiz') wordt bepaald. In de Begiz gaan namelijk gegevensuitwisselingen aangewezen worden die verplicht elektronisch moeten plaatsvinden. De concept-regeling Begiz wees ten tijde van de internetconsultatie al een eerste gegevensuitwisseling aan (de zogenoemde 'spoor 1-aanwijzing'), te weten het versturen van het recept door de huisarts aan de terhandsteller. Deze aanwijzing maakt echter geen onderdeel meer uit van het besluit van 19 april 2023 dat tevens op 1 juli 2023 in werking treedt.

Meerjarenagenda Wegiz

Door middel van een 'Meerjarenagenda Wegiz' wordt vastgesteld welke gegevensuitwisselingen wanneer onder de Wegiz moeten worden gebracht. Daarbij wordt de betreffende gegevensuitwisseling geplaatst in spoor 1 of spoor 2. Gegevensuitwisselingen in spoor 1 zullen vanaf een bepaalde datum in elk geval op elektronische wijze (moeten) verlopen. Gegevensuitwisselingen in spoor 2 zullen vanaf een bepaalde datum elektronisch én op 'interoperabele wijze' moeten verlopen, conform een voor die gegevensuitwisseling dwingend aangewezen norm, bijvoorbeeld volgens een NEN-norm. De meerjarenagenda Wegiz is kortgeleden herzien door het Informatieberaad Zorg. Er zijn momenteel vijf gegevensuitwisselingen geprioriteerd. Deze worden nu uitgewerkt tot een aanwijzing onder de Wegiz. De geprioriteerde gegevensuitwisselingen zijn:

1. Basisgegevensset Zorg MSZ-instellingen (‘BGZ’)
2. Beeldbeschikbaarheid MSZ-instellingen
3. Verpleegkundige Overdracht
4. Medicatieoverdracht, waaronder:

• Digitaal voorschrijven / ter hand stellen
• Medicatiegegevens
• Laboratoriumgegevens voor medicatie
• Contra-indicaties en overgevoeligheden

5. Acute Zorg

De vijfde, Acute Zorg, is onlangs vanuit het Integraal Zorgakkoord ('IZA') toegevoegd aan deze lijst. De Wegiz gaat dus formeel in per 1 juli 2023, maar de daadwerkelijke uitvoering van het verplicht elektronisch uitwisselen van gegevens laat nog op zich wachten zolang de (geprioriteerde) gegevensuitwisselingen (nog) niet zijn aangewezen in de Begiz als een ‘spoor 1-‘ dan wel een ‘spoor 2-aanwijzing’. Volgens de Meerjarenagenda Wegiz zal de eerste aangewezen gegevensuitwisseling, te weten het versturen van het recept door de huisarts aan de terhandsteller, begin 2024 van kracht worden.

Tot slot

Voor nu is het dus afwachten wanneer welke gegevensuitwisselingen precies onder de wet worden gebracht. We houden de ontwikkelingen in de gaten.