Ontbreken verblijfsvergunning: beëindiging arbeidsovereenkomst?

Het komt regelmatig voor dat buitenlandse arbeidskrachten in Nederland werkzaam zijn. Dat kan op basis van verschillende voorwaarden, mede afhankelijk van de nationaliteit van de werknemer. Soms levert een verblijfs- of werkvergunning vraagstukken op. Mag een werknemer nog werken als de verblijfsvergunning niet meer geldig is? En kan de werkgever dan tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst overgaan? Die vraag speelde in een recente rechtszaak bij het hof Amsterdam.

Wat speelde er in deze zaak?

Het gaat in deze zaak om een werknemer die in 2017 als schoonmaker in dienst is getreden bij zijn werkgever. De werknemer heeft de Ghanese nationaliteit en verblijft al een ruime tijd in Nederland. De verblijfskaart van de werknemer is geldig tot midden oktober 2020. In december 2020 ontdekt de werkgever dat de geldingsduur van de verblijfskaart van werknemer is verlopen en spreekt hij de werknemer hierop aan. De werknemer laat vervolgens een mail zien waarin staat dat hij (wel) mag werken. Een maand later volgt uit een beslissing van de staatssecretaris dat de werknemer nooit een rechtmatig verblijf heeft gehad en dat de aanvraag van de werknemer voor een document ‘duurzaam verblijf burger van de unie’ wordt afgewezen. Als gevolg daarvan stelt de werkgever de werknemer op non-actief zonder het loon door te betalen. De reden: het verblijfsdocument is komen te vervallen. De werkgever stuurt in een brief aan de werknemer dat hij weer mag werken zodra hij over een geldig verblijfsdocument beschikt. De werknemer dient ondertussen bezwaar bij de staatssecretaris in tegen de intrekking van de verblijfsvergunning. Dit ingediende bezwaar is de werkgever tot op zekere hoogte bekend. Een paar maanden later dient de werkgever een verzoek tot ontbinding (beëindiging) in bij de rechter omdat de werknemer (nog altijd) niet beschikt over een geldig verblijfsdocument. De rechter ontbindt de arbeidsovereenkomst op de h-grond omdat de arbeidsovereenkomst inhoudsloos is. De werknemer laat het daarbij niet zitten en gaat in hoger beroep.

Oordeel in hoger beroep

Het hof oordeelt dat de rechter in eerste aanleg niet tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst mocht overgaan. De reden daarvoor: de werkgever (en dus ook de rechter in eerste aanleg) had de bezwaar- en beroepsprocedure in Nederland moeten afwachten. Artikel 73 van de Vreemdelingenwet bepaalt namelijk dat de werking van onder andere de intrekking van een verblijfsvergunning wordt opgeschort totdat op het bezwaar of beroep is beslist. Dat betekent in dit geval dat de werknemer tijdens de bezwaarprocedure nog gewoon mocht werken, en dat zijn arbeidsovereenkomst dus ook niet beëindigd mocht worden. Het gevolg? Het hof kent een billijke vergoeding aan de werknemer toe van € 6.500,- bruto (de werknemer verzoekt zelf niet om herstel van de arbeidsovereenkomst).

Wat betekent dit voor de praktijk?

De uitspraak van het hof laat zien dat een procedure tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst prematuur is zodra de werknemer bezwaar of beroep heeft ingesteld tegen de intrekking van een verblijfsvergunning. Datzelfde geldt overigens voor de periode dat de termijn voor het instellen van bezwaar of beroep nog niet is verstreken. Tijdens deze perioden kan de werknemer in beginsel dus nog werkzaamheden blijven verrichten. Let op: het verdient altijd de voorkeur om u goed te laten adviseren en om te schakelen met de IND over de specifieke situatie, zowel om een boete op grond van overtreding van de Vreemdelingenwet te voorkomen als om te weten welke mogelijkheden u heeft met betrekking tot de te verrichten werkzaamheden en een eventuele beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Heeft u vragen over werk- en verblijfsvergunningen of andere kwesties op het gebied van grensoverschrijdende arbeid? Neem dan gerust contact op met Marloes Stuurop, Martijn Huisman of Joris van Haalen.