Intern toezicht: jeugdinstellingen hoeven voorlopig niet te vrezen voor handhaving IGJ

De Wvbj schrijft voor dat met ingang van 1 januari 2026 (bepaalde) jeugdhulpinstellingen en gecertificeerde instellingen (GI's) intern toezicht moeten hebben ingesteld. De Wvbj voorziet niet in een overgangsregime. Dat zou betekenen dat instellingen nog vóór het nieuwe jaar de nodige wijzigingen moeten doorvoeren, bijvoorbeeld in hun statuten en/of samenstelling van hun raad van toezicht (RvT) of raad van commissarissen (RvC). Gelukkig wordt de soep bij de IGJ minder heet gegeten...

Inmiddels heeft de IGJ laten weten (zie nieuwsbericht hieronder) dat zij er rekening mee houdt dat het tijd kost om intern toezicht te regelen dat volledig voldoet aan de nieuwe wetgeving. Daarom zal de inspectie in het eerste half jaar van 2026 stimulerend en agenderend optreden als een jeugdhulpaanbieder of GI nog niet voldoet aan de nieuwe wettelijke eisen. Na 1 juli 2026 kan en zal de IGJ gaan handhaven als dat nodig is.

Als de inspectie tijdens het toezicht bij een jeugdhulpaanbieder of GI constateert dat het intern toezicht nog niet voldoet aan de nieuwe eisen, dan handelt de inspectie als volgt:

• De inspectie informeert jeugdhulpaanbieders en GI's over de wettelijke verplichtingen volgens Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg (artikel 4.4.1). En de inspectie stimuleert hen om aan die wettelijke eisen gaan voldoen. 
• Als een jeugdhulpaanbieder na 1 juli 2026 niet voldoet aan de wettelijke eisen voor intern toezicht, dan kan de IGJ een Last onder dwangsom (LOD) opleggen.
• De inspectie publiceert de resultaten van haar toezicht in openbare rapporten op IGJ Toezichtdocumenten.

Dat handhavend optreden door de IGJ voorlopig uitblijft, betekent niet dat instellingen kunnen stilzitten. Advies is om op tijd te inventariseren of uw instelling onder de reikwijdte van de Wvbj valt en welke voorschriften op uw instelling van toepassing zijn. Als dat het geval is, zal zo nodig een intern toezichthouder (in de vorm van een RvT of RvC) moeten worden ingesteld of -bij een bestaande RvT/RvC- de samenstelling moeten worden gewijzigd. Ook zal moeten worden bekeken of de statuten en interne reglementen van uw instelling aanpassing behoeven.

Voor meer informatie over de Wvbj verwijzen wij graag naar onze Q&A.

Vragen? Neem gerust contact op.