Hoe zit het ook alweer met de eisen voor opzegging van een zorgovereenkomst?

Op 13 februari jl. deed de voorzieningenrechter van de rechtbank Rotterdam een uitspraak over de vraag of een zorgovereenkomst met een patiënt rechtsgeldig was opgezegd.

Aanleiding voor opzegging

Aanleiding voor de opzegging van de zorgovereenkomst was het aanhoudende verbaal agressieve gedrag van de patiënt. Hij was niet te corrigeren, ook niet nadat daartoe diverse pogingen waren ondernomen. Het gedrag van de patiënt veroorzaakte een groot gevoel van onveiligheid bij zorgmedewerkers en werkte ontwrichtend op het klimaat van de organisatie.

Juridische overwegingen bij opzegging

De patiënt was het niet eens met de opzegging, hetgeen leidde tot de kort geding procedure. De voorzieningenrechter was evenwel van oordeel dat op juiste gronden tot de opzegging was besloten. Daartoe stelde de voorzieningenrechter voorop dat een zorgovereenkomst als de onderhavige ingevolge artikel 7:460 van het Burgerlijk Wetboek alleen kan worden opgezegd in het geval van gewichtige redenen. Wat een voldoende gewichtige/zwaarwegende dringende reden is voor een opzegging van een zorgovereenkomst, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Uit andere jurisprudentie volgt dat agressief gedrag daaronder kan vallen.

Eisen voor opzegging

De voorzieningenrechter overwoog voorts dat de zorgaanbieder bij de opzegging ook de nodige zorgvuldigheid in acht moet nemen. Welke mate van zorgvuldigheid is vereist, is evenzeer afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Wanneer evenwel de reden van opzegging (mede) is gelegen in het gedrag van de zorgontvanger – zoals in dit geval – dan is relevant dat van de zorgverlener in beginsel mag worden verwacht dat deze voordat tot opzegging wordt overgegaan: (1) de zorgontvanger concreet heeft gewezen op het ongewenste gedrag, (2) op wijziging van dat gedrag heeft aangedrongen, (3) de gelegenheid heeft geboden om het gedrag te wijzigen en (4) heeft aangegeven dat indien dat niet gebeurt de overeenkomst zal worden opgezegd.

Belang van redelijke opzegtermijn

Belangrijk is ook dat een redelijke opzegtermijn in acht wordt genomen. Welke termijn redelijk is, is onder meer afhankelijk van de ernst van de situatie van de zorgontvanger, de afhankelijkheid van de zorgontvanger van de ontvangen zorg, de aard en de duur van de zorgrelatie en de termijn die nodig is voor het vinden van een passend alternatief. Tot slot kunnen de eisen van zorgvuldigheid meebrengen dat de zorgaanbieder moet meewerken aan het vinden van een passend alternatief en dat zij de noodzakelijke hulp – voor zover aangewezen en mogelijk – moet voortzetten.

Juridisch oordeel en conclusie

Het kader toepassend op de onderhavige kwestie stelde de voorzieningenrechter vast dat de patiënt vanaf de start van de zorg structureel ontoelaatbaar gedrag had vertoond. Die incidenten hadden voor een groot deel uit het zich agressief en dreigend opstellen richting zorgmedewerkers bestaan. Hierover was veelvuldig contact geweest met de patiënt en/of diens mentor. Er trad geen enkele verbetering op, terwijl ondertussen de zorgmedewerkers steeds minder werkplezier beleefden; er was veel stress en veel medewerkers voelden zich onveilig. Er was, kortom, een gewichtige reden voor beëindiging van de zorgovereenkomst en er was de nodige zorgvuldigheid betracht voordat tot opzegging van de zorgovereenkomst was overgegaan. Dat de zorgaanbieder wel hele korte opzegtermijnen hanteert, zoals de mentor stelde, kon de patiënt niet baten. De voorzieningenrechter overwoog dat de opzegging gezien alle waarschuwingen niet uit de lucht kwam vallen. De zorg moest nog tot 18 februari 2024 worden voortgezet. Dan zal er ook zicht zijn op een PGB voor de patiënt. Deze zaak staat niet op zichzelf, maar is van belang omdat andermaal duidelijk wordt gemaakt aan welke eisen een opzegging moet voldoen. Een zorgaanbieder komt er niet onderuit de eisen na te leven, de voorwaarden in acht te nemen, maar tegelijkertijd blijft er ruimte voor de omstandigheden van het geval. De uitspraak illustreert dat mooi. Meer weten? Neem contact op met één van onze gezondheidsrechtspecialisten.