Werkgever had toch een veilige werkwijze ontwikkeld

Een werkgever is verplicht om zoveel mogelijk te voorkomen dat zich een arbeidsongeval voordoet. Op grond van de Arbowetgeving is een werkgever bijvoorbeeld verplicht om een risico inventarisatie en evaluatie te maken en een veilige werkwijze te ontwikkelen die voorkomt dat zich een ongewilde gebeurtenis voordoet. In de praktijk vindt regelmatig discussie plaats over de vraag of sprake is van een veilige werkwijze. Zo ook in deze uitspraak van de Raad van State.

Wat speelde er in deze zaak?

Werkgever is een groothandel in hout-, plaat- en bouwmaterialen. Een werknemer is aan het werk in het magazijn van een distributiecentrum. Hier was hij met een vorkheftruck pakketten met houtplaten op 3,5 meter hoogte in een stelling aan het plaatsen. De werknemer heeft twee pakketten tegelijkertijd in de stelling willen zetten. De twee pakketten samen waren zo zwaar, dat de maximale draagkracht van de vorkheftruck werd overschreden. Om te voorkomen dat de pakketten zouden gaan glijden, heeft de werknemer de mast van de heftruck iets naar achteren gezet. Het bovenste pakket kwam boven de mast uit. Omdat de vorkheftruck niet was voorzien van een lastrek, viel het pakket op de kooi van de vorkheftruck. De kooi van de vorkheftruck is hierbij ingedeukt waarbij het hoofd van de werknemer is geraakt. Werknemer had een snee in zijn hoofd en een lichte klaplong. Hij is één nacht in het ziekenhuis opgenomen geweest ter observatie.

Boete door Minister SZW

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de werkgever een boete opgelegd. De heftruck was volgens de Minister niet op zo’n manier gebruikt dat voorkomen werd dat het pakket ging schuiven en op de kooi is gevallen. De werkgever ging hiertegen in bezwaar, vervolgens in beroep bij de rechtbank en uiteindelijk werd hoger beroep ingesteld bij de Raad van State.

Standpunt werkgever: veilige werkwijze

De werkgever vond dat hij een veilige werkwijze had ontwikkeld. In het Arboreglement van de werkgever staat namelijk dat je alleen rechtstandig mag heffen (de mast van de heftruck mag dus niet naar achteren worden gezet). Ook staat beschreven dat de bovenste last niet boven de mast van de heftruck mag uitsteken. De werknemer heeft deze regels overtreden. De werkgever stelt dat het ongeluk nooit had kunnen gebeuren als de werknemer het Arboreglement had opgevolgd.

Oordeel rechtbank: geen veilige werkwijze

De rechtbank geeft de werkgever géén gelijk. De regels staan weliswaar in het Arboreglement maar, zo vindt de rechtbank, hierin wordt een onderscheid gemaakt tussen bepalingen over heffen en rijden.

Standpunt werkgever in hoger beroep

In hoger beroep betwist de werkgever dit oordeel van de rechtbank. De werkgever legt uit dat de bepalingen niet alleen gelden bij het rijden met een last, zoals de rechtbank stelt. Heffen en rijden zijn tijdens het gebruik van de vorkheftruck onlosmakelijk met elkaar verbonden. De twee acties in het reglement vallen dus onder dezelfde noemer en dat betekent volgens werkgever dat zij wel degelijk een veilige werkwijze heeft gecreëerd. Dat werknemer het Arboreglement heeft genegeerd, valt de werkgever niet te verwijzen, zo vindt werkgever.

Oordeel Raad van State: wél een veilige werkwijze

De Raad van State geeft de werkgever op dit punt gelijk. De werkgever heeft tijdens de zitting voldoende uitgelegd dat het heffen met de vorkheftruck gepaard gaat met een transportbeweging. Als een last hoog wordt geheven, moet een vorkheftruck bijvoorbeeld ook naar voren rijden om de lading in een stellage te kunnen plaatsen. Het rijden en heffen is tijdens het gebruik van de vorkheftruck nauw met elkaar verbonden. Dat is ook duidelijk voor een chauffeur van een vorkheftruck. Dit betekent dat de werkgever een veilige werkwijze heeft gecreëerd, maar dat de werknemer van deze werkwijze is afgeweken. Betekent dit nu dat de werkgever helemaal geen boete meer opgelegd krijgt? Nee, dat niet, maar het levert de werkgever wel een matiging op van 25%.

Conclusie

Deze werknemer moest tot aan de hoogste instantie procederen om gelijk te krijgen. Het levert hem in dit geval een matiging op van 25%. Het bestaan van een veilige werkwijze kan echter ook samenhangen met de andere drie matigingsgronden; en kan dan ook zeer belangrijk zijn om de boete gematigd of zelfs volledig van tafel te krijgen. Heeft u vragen over de veilige werkwijze, andere matigingsgronden, boetes of de Arbeidsinspectie? Neem dan contact op met Marloes Stuurop of Joost Schunselaar.