Rituals: meer dan een ritueel

Sinds 2000 houdt Rituals zich bezig met de ontwikkeling, marketing en verkoop van luxueuze verzorgingsproducten. The Body Shop - opgericht in 1976 in het verenigd Koninkrijk - produceert en verkoopt natuurlijke cosmetische producten zoals cosmetica, toiletartikelen, huid- en persoonlijke verzorgingsproducten, bad-, lichaams- en spaproducten en diverse aan die producten gerelateerde accessoires. In dit artikel wordt het merkenrechtelijke geschil uiteengezet tussen de ondernemingen.

Eerste aanleg

In 2022 maakt The Body Shop in haar nieuwe huidverzorgingslijn gebruik van het woord "ritual". Op de verpakking van haar producten staan bijvoorbeeld teksten zoals "blissful ritual" of "relaxing ritual". De onderneming Rituals - houder van meerdere Benelux- en internationale woordmerken - beschouwt dit als een schending van haar merkenrecht. Ze brengt de zaak voor de rechter. Op 2 februari 2022 doet de rechtbank Den Haag uitspraak, waarbij Rituals grotendeels in het gelijk wordt gesteld. De rechtbank Den Haag oordeelt in eerste aanleg dat er inderdaad sprake is van merkinbreuk. Beide partijen gaan tegen dit vonnis van de rechtbank in hoger beroep bij het hof Den Haag.

Merkinbreuk van The Body Shop

The Body Shop voert onder meer aan dat het woord "ritual" op de door haar geproduceerde verpakkingen niet wordt gebruikt als merk, maar uitsluitend in een beschrijvende context, als beschrijving van een ritueel. Daarbij heeft The Body Shop aangetoond dat de woorden "ritual" en "rituals" veel worden gebruikt in de branche voor (huid)verzorgingsproducten. Daarmee presenteren ze het gebruik van dat product als onderdeel van een ritueel. Het hof ziet dit anders. Net als de rechtbank is zij van oordeel dat bij het gebruik van de woorden "ritual", dan wel "rituals" door The Body Shop niet is uitgesloten dat het relevante publiek het teken (mede) opvat als aanduiding van herkomst. Volgens het hof is er niet uitsluitend sprake van beschrijvend gebruik om aan te duiden dat het om een ritueel zou gaan. Belangrijk hierbij, zo stelt het hof, is het opvallende en herhaalde gebruik van het woord "ritual" in hoofdletters, vaak in afzonderlijke kaders en met een groter lettertype dan de rest van de tekst. Het herhaaldelijk gebruik van "ritual" samen met bijvoeglijke naamwoorden zoals "blissful" wijst op merkgebruik. Die verschillende bijvoeglijke naamwoorden versterken het steeds terugkerende, soms anders gekleurde woord "ritual", dat door de herhaling nog meer opvalt. Het feit dat het publiek de producten en promoties voornamelijk in de fysieke of online verkoopomgeving van The Body Shop zal tegenkomen, doet geen afbreuk aan het eerder genoemde effect. Het gebruik van het woord “ritual” door The Body Shop, is dus ook volgens het hof merkinbreuk.