Regelrecht uit de (eigen) praktijk: geen vernietiging arbitraal vonnis KNOV

Twee verloskundigen, “verloskundigen A en B”, hebben samengewerkt in maatschapsverband. Vanaf enig moment ontstaat een geschil over de voorwaarden van de beëindiging van hun samenwerking. Hiervoor is door verloskundige A een arbitrageprocedure gestart voor het College van Arbitrage KNOV. Arbiters oordelen (onder meer) dat de maatschap per 1 september 2023 is beëindigd, de verloskundigenpraktijk door verloskundige B wordt voortgezet en dat aan de gezamenlijke accountant opdracht zal worden gegeven voor de financiële afwikkeling van de maatschap, conform de bepalingen in de maatschapsovereenkomst (waarin onder meer is bepaald dat wordt afgerekend op basis van 50/50 inzet/werkbelasting) met als vaststaand gegeven dat de goodwill voor het praktijkdeel van verloskundige B € 30.000 bedraagt.

Verloskundige B is het niet eens met het oordeel van arbiters en heeft bij het hof vernietiging van het arbitraal vonnis gevorderd.

Vernietiging van een arbitraal vonnis kan plaatsvinden op een of meer van de in de wet bepaalde gronden (art. 1065 Rv). Deze vijf limitatieve gronden tot vernietiging zien grotendeels op de formele toetsing van het arbitraal vonnis. Het staat de civiele rechter niet vrij, tenzij het arbitraal vonnis in strijd is met de openbare orde, een arbitraal vonnis inhoudelijk te toetsen. Het geding tot vernietiging kan en mag niet worden gebruikt als een vorm van (verkapt) arbitraal hoger beroep bij de civiele rechter.

Het algemeen belang bij een effectief functionerende arbitrale rechtspleging brengt mee dat de civiele rechter slechts in sprekende gevallen dient in te grijpen in arbitrale beslissingen.

In deze zaak slaagt het ingestelde vordering tot vernietiging niet. Volgens het hof is geen sprake van schending van de opdracht of strijd met de openbare orde. Ook is het niet zo dat het vonnis niet met redenen is omkleed.

A. Geen schending opdracht

Een eventuele schending van de opdracht moet voldoende ernstig zijn, wil zij tot vernietiging van het arbitraal vonnis kunnen leiden. Deze norm hangt samen met het uitgangspunt dat de rechter bij zijn onderzoek of het scheidsgerecht zijn opdracht heeft geschonden terughoudendheid moet betrachten. Van enige schending is in deze zaak geen sprake. Volgens het hof zijn arbiters niet buiten het geschil van partijen (over de definitieve ontvlechting van hun maatschap) getreden. Het oordeel en de overwegingen van arbiters hebben betrekking op de (tegen)vorderingen en verweren van partijen.

B. Geen strijd met de openbare orde wegens niet horen van getuige

De beslissing om wel of niet getuigen te horen is een discretionaire bevoegdheid van het scheidsgerecht. De beslissing van arbiters om de voormalig gemachtigde van verloskundige A niet als getuige te horen is niet in strijd met de openbare orde en/of met een goede procesorde of andere fundamentele beginselen van procesrecht. Reden hiervoor is dat van de bespreking waarop het getuigenverhoor betrekking zou moeten hebben een audio-opname was gemaakt waardoor arbiters zelf konden beoordelen of sprake was van (volledige) wilsovereenstemming over de voorwaarden van beëindiging (zoals de verdeelsleutel). Het hof heeft deze audio-opname ook beluisterd en kan de conclusie van de arbiters in het vonnis volgen.

Eerder was namens verloskundige B bij de rechtbank verzocht om een voorlopig getuigenverhoor. De rechtbank had zich echter onbevoegd verklaard, vanwege de reeds lopende arbitrageprocedure.

C. Vonnis met redenen omkleed

Het vonnis is gemotiveerd en de beslissingen van het scheidsgerecht zijn te volgen. Weliswaar is verloskundige B het met de motivering en uitkomst niet eens, maar dat is wat anders.

Voor vernietiging van een arbitraal vonnis ligt de lag hoog. Rechtspraak wijst uit dat vorderingen tot vernietiging eerder niet slagen dan wel. Slechts in sprekende gevallen zal de civiele rechter ingrijpen in arbitrale beslissingen. Dat was in deze zaak (beslist) niet het geval.