Mededingingsrecht en corona

MEDEDINGINGSRECHT IN TIJDEN VAN DE CORONACRISIS

De Coronacrisis heeft ook gevolgen voor de economische ontwikkelingen.  De gezamenlijke Europese Mededingingsautoriteiten ( de Autoriteiten ) , waaronder de Nederlandse Autoriteit Consument & Markt ( ACM ) hebben een statement afgegeven over het beleid dat zij voeren bij een samenwerking tussen bedrijven die is ingegeven door het doel van de bestrijding van de Coronacrisis.

Het kartelverbod en het verbod tot het maken van misbruik van een economische machtspositie

Zowel in het Europese Unieverdrag als in de Nederlandse Mededingingswet ( Mw ) is een kartelverbod opgenomen, dat ondernemingen o.a. verbiedt overeenkomsten aan te gaan die de mededinging beperken. Veelal gaat het om overeenkomsten met directe concurrenten, waarbij de vrije concurrentie wordt uitgeschakeld en wordt afgesproken om gezamenlijk te markt te bewerken. Vaak worden afnemers daarvan de dupe – bijvoorbeeld te hoge prijzen, beperken van keuzevrijheid – of andere concurrenten – bijvoorbeeld werktoedeling aan elkaar, lage prijzen -. Ook geldt in de regelgeving een verbod voor een onderneming met een economische machtspositie tot het maken van misbruik daarvan, bijvoorbeeld het opleggen van te hoge prijzen, het weigeren om tot levering over te gaan of het hanteren van afbraakprijzen.

Het statement

Ondernemers zullen zich ook in deze Coronacrisis moeten houden aan de regelgeving op het gebied van de mededinging. Volgens de Autoriteiten bieden die regels voldoende mogelijkheden om rekening te houden met de Coronacrisis. Voor de bestrijding van de Coronacrisis is de bescherming van de gezondheid van zorgverleners en consumenten van het grootste belang. Sommige producten zijn door de huidige crisis schaars, zoals ontsmettingsgel en mondkapjes. Bedrijven die deze producten fabriceren mogen samenwerken gelet op het zwaarwegende belang van de voortdurende bevoorrading met die producten, essentieel voor de strijd tegen het Coronavirus. Daarbij moet niet het doel van de ondernemers voorop staan, maar het doel van het mogelijk maken van de efficiëntieverbetering voor de bestrijding van de Coronacrisis. Uiteraard mogen de afspraken tussen de fabrikanten niet leiden tot hogere prijzen. De voordelen van de samenwerking in de vorm van de grotere efficiëntie moeten worden doorgegeven aan de afnemers van die producten. De samenwerking mag niet verder gaan dan strikt noodzakelijk voor het bereiken van die efficiëntie. Ondernemingen kunnen bij twijfel of hun afspraken wel de toets van het kartelverbod kunnen doorstaan altijd een informele zienswijze aanvragen bij de desbetreffende Autoriteit, in Nederland de ACM. In het statement staat nadrukkelijk dat een onderneming met een economische machtspositie op basis van het marktaandeel van die onderneming daar geen misbruik van zal mogen maken door tijdens deze Coronacrisis voor schaarse producten te hoge prijzen te vragen. Ook wordt opgemerkt, dat fabrikanten kunnen voorkomen dat hun afnemers / distributeurs te hoge verkoopprijzen hanteren, doordat die fabrikanten aan hen maximumverkoopprijzen mogen opleggen.  Onverantwoorde prijsstijgingen kunnen zo ook tijdens de Coronacrisis worden bestreden.

CONCLUSIE

Terwijl normaal gesproken een samenwerking tussen concurrerende fabrikanten van producten zoals mondkapjes en ontsmettingsgel vanuit het oogpunt van het kartelverbod uit den boze is – zulke afspraken zijn nietig en worden met hoge boetes afgestraft – , geldt voor zulk een samenwerking tijdens de Coronacrisis dat deze de toets van de Mw. wel kan doorstaan. onder de voorwaarde dat de door de samenwerking bereikte efficiëntie wordt doorgegeven aan de afnemers en de afspraken niet verder gaan dan strikt noodzakelijk voor het bereiken van die efficiëntie. Ook in Coronatijden mogen ondernemingen met een economische machtspositie daar geen misbruik van maken. Fabrikanten kunnen erop toezien dat distributeurs geen te hoge prijzen hanteren door maximumprijzen voor te schrijven.

In geval u meer behoefte heeft aan informatie over mededinging tijdens de Coronacrisis, neemt u dan contact op met mr Ferry Weelen.