Genot boom

Het genot van een boom Bij graafwerkzaamheden raakt een boom beschadigd. Moet de schade aan de boom in de vorm van verminderd genot worden vergoed? Hoe moet zulke schade dan worden begroot? De Hoge Raad doet uitspraak. Wat was de aanleiding? In de gemeente Heiloo raken de wortels van een zomereik beschadigd bij graafwerkzaamheden door een netbeheerder. Uit een taxatierapport blijkt dat de schade € 5.000,- bedraagt. Dit taxatierapport is gebaseerd op het zogenaamde Rekenmodel. Het geschil bij de Hoge Raad Wanneer een boom wordt beschadigd, maar deze niet vervangen hoeft te worden, moeten de kosten voor het herstel van de boom worden vergoed. Daarover bestaat geen discussie. In geschil is of ook ander nadeel moet worden vergoed en zo ja, hoe dit moet worden begroot. De Hoge Raad oordeelt dat een beschadigde boom die niet vervangen hoeft te worden tot het moment van beschadiging de functie die hij eerder had in volle omvang heeft kunnen vervullen. Ook daarna zal hij die functie deels nog vervullen. Daarom bestaat de begroting van de schade van een beschadigde boom niet uit de kosten die in het verleden zijn gemaakt om het genot van een boom te verkrijgen en te behouden, die daardoor hun doel zouden hebben gemist. Het nadeel dat wordt ondervonden van een beschadigde boom verschilt in die zin van het nadeel dat wordt ondervonden van een kapotte motor waardoor een motorrace niet meer kan worden uitgereden (vgl. het arrest Rally Dakar). Op grond van art. 6:105 BW kan de rechter de begroting van schade die nog niet is ingetreden uitstellen of bij voorbaat vaststellen door afweging van goede en kwade kansen. Bij het afwegen van goede en kwade kansen blijft, aldus de Hoge Raad in deze uitspraak, uitgangspunt dat zoveel als redelijkerwijs mogelijk is de werkelijk te lijden schade wordt begroot. De feitelijke situatie moet vergeleken worden met de hypothetische situatie zonder de beschadiging. Het gaat daarbij om de redelijke verwachting van de rechter omtrent toekomstige ontwikkelingen (zie over de redelijke verwachting arresten uit 1998 en uit 2000). Bij een beschadigde boom zal vaak onzekerheid bestaan over enerzijds de ontwikkeling van het zelfherstel van de boom na de beschadiging en anderzijds de ontwikkeling in het hypothetische geval zonder de beschadiging. Denk aan de eventuele totale uitval van een boom door andere oorzaken of juist het geheel vanzelf herstellen van een boom. In zulke gevallen kan een begroting van de schade van bomen bij voorbaat, door afwegen van goede en kwade kansen van beschadigde bomen in het algemeen, bezwaarlijk zijn. Een methode, zoals die van het Rekenmodel, waarin de schade wordt begroot aan de hand van de goede en kwade kansen, is in dit geval niet de aangewezen methode. Slotsom Dat de begroting van schade van een beschadigde boom en een kapotte motor niet te vergelijken zijn, omdat van de boom genot is ondervonden tijdens zijn gehele bestaan en de motor was gehuurd om een race mee uit te rijden, is goed verdedigbaar. Alleen in het tweede geval hebben de kosten die in het verleden zijn gemaakt hun doel gemist, waardoor ze moeten worden vergoed. Ook bij andere beschadigde zaken zal scherp moeten worden bezien of daarmee een bepaald einddoel nog kan worden behaald of dat met de zaak geen einddoel hoeft te worden behaald. Bomen worden vaak beschadigd. De Hoge Raad had met het oog op een efficiënte afwikkeling van die schade een begroting bij voorbaat van goede en kwade kansen beter kunnen toestaan. Wellicht dat een betere onderbouwing van de goede en kwade kansen op herstel van een boom in een concreet geval wel standhoudt. Heeft u schade aan een boom of andersoortige schade door toedoen van een ander? Wij volgen de ontwikkelingen over aansprakelijkheid en schade op de voet. Wilt u meer weten over dit onderwerp of heeft u vragen over de manier waarop Holla Advocaten u kan begeleiden? Neem contact op met onze advocaten van Aansprakelijkheid, Verzekering & Vervoer Martine Bouman of Barend Stroetinga. Dit artikel is geschreven door Janet van de Bunt, medewerker Wetenschappelijk Bureau van Holla Advocaten.