Faunabeheerplan

Faunabeheerplan: een appellabel besluit! Grondeigenaren, beheerders en rentmeesters opgelet: u kunt sinds kort in rechte opkomen tegen een faunabeheerplan. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State oordeelde op 20 maart 2019, dat belanghebbenden in bezwaar en beroep kunnen tegen het goedkeuringsbesluit van gedeputeerde staten voor zover dat betrekking heeft op de landelijke en provinciale vrijstellingen voor schadebestrijding en de jacht. Achtergrond De Wet natuurbescherming (Wnb) bepaalt dat er faunabeheereenheden zijn die voor hun werkgebied een faunabeheerplan vaststellen. Zo’n faunabeheerplan beschrijft maatregelen ter voorkoming en bestrijding van schade aangericht door in het wild levende dieren. Verder bevat het bijvoorbeeld trendtellingen van de populaties, en kunnen daarin eisen worden gesteld aan de wijze waarop deelname aan tellingen en registratie van afschot plaatsvindt. De faunabeheereenheid en het faunabeheerplan bestonden ook onder de oude Flora- en faunawet. Een groot deel van die regels is overgenomen in de Wnb per 1 januari 2017. Er zijn echter ook regels gewijzigd, en dit heeft zoals we hier zien verstrekkende gevolgen. De zaak De onderhavige procedure was gericht tegen het faunabeheerplan ‘Jacht en uitvoering vrijstelling 2017-2023’ van de Stichting Faunabeheereenheid Gelderland. Dat plan is hier in te zien. De Faunabescherming en een aantal vogelverenigingen konden zich niet vinden in dit faunabeheerplan, om twee redenen: (i) het zou niet rechtsgeldig zijn omdat het bestuur van de faunabeheereenheid niet overeenkomstig de Wnb zou zijn samengesteld, en (ii) in het faunabeheerplan zou ten onrechte geen of onvoldoende onderbouwing zijn gegeven voor de noodzaak van vrijstellingen voor de aangewezen soorten. Om een ingang te vinden bij de bestuursrechter werden twee klassieke bestuursrechtelijke vragen voorgelegd aan de rechter: is de faunabeheereenheid een bestuursorgaan, en is het goedkeuringsbesluit van gedeputeerde staten een appellabel besluit? De uitspraak  De Afdeling bestuursrechtspraak overweegt allereerst dat de faunabeheereenheid géén bestuursorgaan is. Hoewel deze meer bevoegdheden heeft onder Wnb, bijvoorbeeld op het gebied van schadebestrijding en jacht, zijn de positie en verantwoordelijkheden van de faunabeheereenheid ongewijzigd ten opzichte van de Flora- en faunawet. Omdat de faunabeheereenheid geen bestuursorgaan is, is het faunabeheerplan ook geen besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. Het goedkeuringsbesluit van gedeputeerde staten is dat echter deels wel. De Wnb bepaalt namelijk dat de bestrijding van schadeveroorzakende dieren overeenkomstig het faunabeheerplan geschiedt. Een goedgekeurd faunabeheerplan is daarmee een voorwaarde voor het gebruik van de landelijke en provinciale vrijstellingen voor schadebestrijding. Zo’n faunabeheersplan wijzigt dan ook de rechtspositie van belanghebbenden en heeft rechtsgevolg. Datzelfde geldt voor de jacht, die alleen mag worden uitgeoefend als overeenkomstig het faunabeheerplan wordt gehandeld. Daarom concludeert de Afdeling bestuursrechtspraak, dat het goedkeuringsbesluit van gedeputeerde staten in zoverre een appellabel besluit is. Zij verwijst de zaak terug naar de rechtbank Gelderland, die de inhoudelijke bezwaren alsnog zal moeten beoordelen. Vervolg De Wnb introduceert een nieuwe rechtsingang die voorheen niet bestond tegen het faunabeheerplan. Relevant voor de praktijk: als je als belanghebbende het niet eens bent met beperkingen die in het plan worden opgelegd op het gebied van schadebestrijding of jacht, dien je daartegen binnen de termijn bezwaar te maken. Doe je dat niet, dan verkrijgt het plan ‘formele rechtskracht’ en kun je er niets meer tegen doen. De inhoudelijke bezwaren in deze zaak zullen bekend voorkomen. Zo is in aanloop naar de inwerkingtreding van de Wnb uitvoerig gediscussieerd over de wijze van samenstelling van het bestuur van een faunabeheereenheid. De Wnb bepaalt nu, dat in ieder geval zijn vertegenwoordigd de jachthouders en maatschappelijke organisaties die het doel behartigen van een duurzaam beheer van populaties van in het wild levende dieren. De samenstelling kan in de praktijk van invloed zijn op de inhoud van een faunabeheerplan, aangezien elke stakeholder eigen voorkeuren en belangen heeft. Wij zijn dan ook erg benieuwd naar de inhoudelijke beoordeling door de rechtbank Gelderland, met mogelijk nog een uitspraak in appel van de Afdeling bestuursrechtspraak. De volledige uitspraak is te vinden via deze link: ECLI:NL:RVS:2019:875 Voor meer informatie over de Wet natuurbescherming, neem contact op met onze specialisten Harald Wiersema en Victoria Rakovitch.