Raad van State accepteert voorwaardelijke verplichtingen in ‘Exclusiva’ (2/2)

De gemeenteraad van Amsterdam stelde het bestemmingsplan met verbrede reikwijdte ‘Exclusiva Hamerkwartier’ vast. Dit bestemmingsplan transformeert een industriële locatie naar een gebied met wonen, werken en voorzieningen. Er komen 350 woningen en een basisschool met kinderdagverblijf. Exploitant van nabijgelegen chemiebedrijf Albemarle vreest dat haar bedrijfsvoering door de komst van woningbouw wordt belemmerd. Albemarle bestrijdt daarom het bestemmingsplan.

In artikel 7c van het Besluit uitvoering Crisis- en herstelwet was de mogelijkheid opgenomen om te experimenteren met bestemmingsplannen met een verbrede reikwijdte. Het idee was dat bestemmingsplannen met verbrede reikwijdte hetzelfde karakter kunnen hebben als een omgevingsplan. Rechtspraak over bestemmingsplannen met verbrede reikwijdte is om die reden relevant voor omgevingsplannen.

Albemarle meent dat de voorwaardelijke verplichting te onbepaald is. Dit zou tegen de rechtszekerheid in gaan. De Raad maakt in het bestemmingsplan gebruik van de verbrede reikwijdte van het bestemmingsplan. Zo wordt nadruk gelegd op een ‘gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit. Daarnaast stuurt het op ‘beoogde stedenbouwkundige en ruimtelijke kwaliteit’. Zeer interessant is het verbod een gebouw te bouwen als geen sprake is van een afdoende circulair ontwerp om een lange levensduur van het gebouw te waarborgen. Dit geldt alleen voor gebouwen met een niet-woonfunctie. Het plan geeft geen handvatten om te beoordelen wanneer sprake is van ‘een afdoende circulair ontwerp’ in relatie tot het ‘borgen’ van ‘een lange levensduur’.

De raad stelt dat het bestemmingsplan een vergunningstelsel bevat met beoordelingsregels die open normen bevatten en die (i) bepalen dat een belangenafweging moet plaatsvinden of (ii) beoordelingsruimte bieden of (iii) een combinatie van beide voorschrijven. Hierbij verwijst de raad naar een uitspraak van de Raad van State van 14 augustus 2019, ECLI:NL:RVS:2019:2772 (Boekel). In lijn met deze uitspraak stelt de raad dat er bij de aanvraag van de omgevingsvergunning onderzoeken moeten worden gedaan naar wind, bezonning en landschappelijke inpassing. Onder meer door deze toelichting volgt de Afdeling het standpunt van de raad dat de planregels voldoende bepaalbaar en dus rechtszeker zijn.

De Raad van State wijdt overigens geen overwegingen aan de Belvédère-jurisprudentie over de objectiviteit en concreetheid van open normen. De beoordeling hiervan verschilt (wat ons betreft) per open norm. De verwijzing in de open normen van de planregels naar toelichtende documenten als de ‘investeringsnota’ en de ‘Hoogbouweffectrapportage’ zorgen voor een nadere toelichting van openbare normen. Bij de specifieke norm van de waarborging van ‘een afdoende circulair ontwerp om een lange levensduur van het gebouw’ ligt de objectiviteit en concreetheid lastiger. Er lijkt geen nadere toelichting op de norm te zijn gegeven. Vragen die hierdoor opkomen zijn bijvoorbeeld: Wat houdt een lange levensduur in? En wat heeft circulair ontwerpen te maken met de levensduur van een gebouw? Deze open norm over circulariteit is wat ons betreft dus te mager, zelfs voor een open norm.

Meer weten of wilt u de volledige annotatie lezen? Neem dan gerust contact op met Ties Pranger en Harald Wiersema.