Nieuws
Handelsbeperkingen als uitdaging voor bedrijven
Gepubliceerd op 7 feb 2025
Wereldwijd wordt gereageerd op de door Trump aangekondigde importheffingen. Er bestaat vrees dat deze maatregelen tot een handelsoorlog zullen leiden. Dit terwijl bedrijven de afgelopen jaren al flink te maken hebben gehad met onverwachte gebeurtenissen als gevolg van geopolitieke conflicten en de COVID-19 pandemie. Een verhoging van handelstarieven door de VS (en in reactie daarop door de EU en China) kan aanzienlijke gevolgen hebben voor de uitvoering van commerciële contracten en kan voor bedrijven bijvoorbeeld aanleiding zijn om overmacht of onvoorziene omstandigheden in te roepen.
Handelstarieven en overmacht / onvoorziene omstandigheden
Volgens artikel 6:75 BW kan overmacht (force majeure) worden ingeroepen wanneer een partij haar verplichtingen niet kan nakomen door omstandigheden buiten haar controle en risicosfeer. Verhoogde handelstarieven kunnen mogelijk als zodanig worden beschouwd, omdat ze onverwachte kosten en vertragingen met zich (kunnen) meebrengen. Of dit daadwerkelijk onder een overmacht-clausule valt, hangt onder meer af van de contractuele bepalingen. Bedrijven doen er in elk geval goed aan in hun contracten specifiek de mogelijkheid van tariefverhogingen en andere handelsbeperkingen te adresseren. Wanneer concrete situaties zijn benoemd is ook de kans op een geslaagd beroep op overmacht groter.
Overigens biedt ook artikel 6:258 BW de mogelijkheid om een contract aan te passen of te beëindigen als onvoorziene omstandigheden het onredelijk maken om het contract ongewijzigd voort te moeten zetten. De verhoging van handelstarieven kan onder deze regeling vallen, maar de drempel is erg hoog. Het moet gaan om een gebeurtenis die niet redelijkerwijs voorzien kon worden (en niet is verdisconteerd in het contract), zoals zeer plotselinge of onverwachte handelsbeperkingen. De vraag is in welke gevallen dit nog opgaat, nu Trump in de verkiezingsstrijd al aankondigde de handelstarieven fors te zullen verhogen en zijn belofte nu waarmaakt.
Strategieën voor bedrijven
- Herzien van Contracten: Bedrijven zullen regelmatig hun contracten moeten herzien en uitbreiden met clausules die actuele risico’s dekken, waaronder handelstarieven en andere (geopolitieke) risico's.
- Communicatie: Tijdige communicatie en heronderhandelingen met contractpartners zijn essentieel om flexibele oplossingen te vinden, zoals prijsaanpassingen of nieuwe leveringstermijnen.
- Risicoanalyse: Regelmatige risicobeoordelingen helpen bedrijven zich voor te bereiden op veranderende economische en politieke omstandigheden.
Conclusie
Handelsbeperkingen, zoals verhogingen van handelstarieven, kunnen bedrijven in de positie brengen waarin ze overmacht of onvoorziene omstandigheden willen inroepen. Het is essentieel dat bedrijven hun contracten goed inrichten op dergelijke toekomstige risico’s en flexibel kunnen blijven bij het omgaan met onvoorziene gebeurtenissen.
Dit artikel is geschreven door Iris Langenhuizen, senior advocaat FZI & Ondernemingsrecht bij Holla legal & tax.
Meld je aan voor onze nieuwsbrief
Geen juridische updates missen? Maak dan een selectie uit de diverse expertises van Holla legal & tax.