‘Televisiecarrière’ komt docent duur te staan

Een docent die per 1 augustus 2022 voor de duur van een jaar in dienst was getreden van een onderwijsinstelling, werd nog voordat het schooljaar was aangevangen ontslagen. De reden lag in het feit dat de werknemer in de ogen van de werkgever had verzwegen dat hij onderwerp zou zijn van een tv-uitzending van Undercover in Nederland. In deze zou (op zijn zachtst gezegd) geen positief beeld van hem geschetst zijn. Wat was er nu precies aan de hand? 

De werknemer is in de periode maart/ april 2022 een tijd op straat gevolgd en geïnterviewd door Alberto Stegeman en zijn cameraploeg voor het tv-programma ‘Undercover in Nederland’. Op 28 augustus 2022 heeft Undercover in Nederland een aflevering gewijd aan werknemer. In deze aflevering verweten ze hem dat hij met meerdere vrouwen relaties zou zijn aangegaan, geld van deze vrouwen had geleend en hen vervolgens niet had terugbetaald.

De werkgever was van mening dat de werknemer dit had moeten vermelden tijdens de gesprekken die voorafgaand aan de totstandkoming van de arbeidsovereenkomst hadden plaatsgevonden. Nu de werknemer dit had verzwegen was er volgens de werkgever sprake van bedrog en/of dwaling. Dit met als gevolg dat de werkgever de arbeidsovereenkomst buitengerechtelijk had vernietigd.

Dit hield echter geen stand. In de procedure die daarover gevoerd werd, oordeelde de kantonrechter dat aan een beroep op (vernietiging wegens) bedrog of dwaling dezelfde strenge eisen gesteld worden als aan een om diezelfde reden gegeven ontslag op staande voet. Volgens de kantonrechter was er geen sprake van dat de werknemer opzettelijk had verzwegen dat hij onderwerp zou zijn van de tv-uitzending en daar negatief uit zou komen. De werknemer had namelijk gesteld dat hij ervan uitging dat het een privékwestie betrof die geen implicaties zou hebben voor zijn functioneren als docent. Verder wist hij op dat moment niet of de opnames zouden uitgezonden worden. Indien dit wel het geval was, dacht hij geanonimiseerd in beeld te komen.

De kantonrechter kwam tot de conclusie dat er geen sprake was van bedrog of dwaling. Daardoor hield de buitengerechtelijke vernietiging van de arbeidsovereenkomst door de werkgever geen stand. Dat betekende dat de arbeidsovereenkomst nog steeds bestond.

Echter zag de kantonrechter wel voldoende aanleiding om de arbeidsovereenkomst alsnog te beëindigen. Kerncompetenties van het leraarschap zijn immers integriteit, betrouwbaarheid en geloofwaardigheid. Daarnaast bestaat er tussen een docent en de leerlingen een gezags- en afhankelijkheidsrelatie. Deze brengt met zich mee dat de docent een voorbeeldfunctie heeft. Vanuit die gedachte kan van een school niet verlangd worden dat zij een docent te werk stelt wanneer er vrees bestaat dat door de aanwezigheid van de docent het pedagogisch-didactisch klimaat en/of het vertrouwen van de ouders en leerlingen in de school wordt aangetast. Vanwege het in de uitzending geschetste beeld kon, naar oordeel van de kantonrechter, de werknemer van de werkgever niet verlangen dat zij de arbeidsovereenkomst zou laten voortduren door werknemer proefondervindelijk als docent voor de klas te zetten. De rechter ontbond de arbeidsovereenkomst met ingang van 1 april 2023.

Uit deze uitspraak volgt dat onder omstandigheden ook privé zaken een invloed kunnen uitoefenen op de arbeidsrelatie. Deze kunnen dan ook tot een beëindiging van de arbeidsovereenkomst leiden. Daarvan kan sprake zijn als bijzondere voorwaarden aan de functie-uitoefening gesteld mogen worden en/ of de werknemer in kwestie een voorbeeldfunctie heeft.

Wilt u hierover verder gedachten wisselen? Neem dan contact op met de collega’s van team Onderwijs, Fons Smid of Joost Schunselaar.