De rol van de OR bij overnames: het incorporatiebeding
Bij een overname krijgt de ondernemingsraad (OR) vaak te maken met complexe vraagstukken over arbeidsvoorwaarden. Eén van de belangrijkste aandachtspunten is het incorporatiebeding, dat bepaalt welke cao van toepassing is op de arbeidsovereenkomst van de overgenomen werknemers. Maar wat betekent dit precies, en welke gevolgen heeft dit voor de OR?
Statisch versus dynamisch incorporatiebeding
Een incorporatiebeding kan twee vormen aannemen:
- Statisch: Alleen de cao die geldt op het moment van ondertekening blijft van toepassing. Nieuwe cao’s worden niet automatisch overgenomen.
- Dynamisch: De cao past zich automatisch aan de meest recente versie aan.
Volgens Europese regelgeving wordt een incorporatiebeding standaard als statisch beschouwd na een overname, tenzij nationale wetgeving de werkgever de ruimte biedt om dit eenzijdig te wijzigen. Dit speelde ook een rol in de zaak tussen FNV en IDL. De vraag was of de werkgever het recht had om arbeidsvoorwaarden eenzijdig te wijzigen.
Wat zegt de Hoge Raad?
De Hoge Raad oordeelde dat een werkgever naar Nederlands recht onder bepaalde omstandigheden eenzijdig mag wijzigen, ook zonder eenzijdig wijzigingsbeding. Hoewel dit streng wordt getoetst, doet dit geen afbreuk aan het bestaan van deze mogelijkheid. Aangezien de mogelijkheid dus bestaat dient bleef het dynamische karakter van het incorporatiebeding dus van kracht.
De rol van de OR
In deze situaties speelt de OR een cruciale rol. Werkgevers doen vaak een beroep op de OR om advies te geven over het harmoniseren van arbeidsvoorwaarden. Hier is vaak ook een goede reden voor nu het onwenselijk is om verschillende arbeidsvoorwaardenpakketten te hanteren binnen dezelfde onderneming. De stem van de OR speelt een belangrijke rol bij de vraag of eenzijdig wijzigen mogelijk is.
Daarnaast heeft de OR een adviesrecht bij voorgenomen overnames. Het is daarom verstandig dat de OR al tijdens de adviesaanvraag scherp let op de cao’s van de over te nemen werknemers. Hoe gaat de werkgever om met verschillen in arbeidsvoorwaarden? Heeft de werkgever een plan om dit te harmoniseren?
Conclusie
De OR heeft een belangrijke taak: het beschermen van werknemersrechten én het waarborgen van de continuïteit van de onderneming. Het is van belang dat een OR goed op de hoogte is van alle rechten die werknemers toekomen en de gevolgen van hun advies. Hierdoor kan de OR zijn taak beter uitvoeren.