AI-Act en AI-geletterdheid
Kunstmatige intelligentie (AI) is niet meer weg te denken uit de werkpraktijk, maar het gebruik ervan brengt ook risico's en verantwoordelijkheden met zich mee. Met de komst van de Europese AI-Act wordt AI-geletterdheid een wettelijke verplichting, zodat werknemers veilig en effectief met AI-tools kunnen omgaan. Voor ondernemingsraden betekent dit een nieuwe kans én uitdaging om mee te denken over opleidingsbeleid, technologie en regelgeving binnen de organisatie. Hoe goed is jouw organisatie voorbereid op deze veranderingen?
Kunstmatige intelligentie (AI) is in korte tijd in veel bedrijven niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk. Of het nu gaat om het gebruik van ChatGPT voor een spellingscontrole of het opstellen van complete marketingprogramma’s met een AI-tool, AI wordt inmiddels omarmd om de kwaliteit en efficiëntie te verhogen. Toch brengt dit ook risico’s met zich mee, zoals op het gebied van privacy, kwaliteit, vooroordelen en foutmarges.
Met het oog op deze risico’s heeft de Europese Unie de AI-Act opgesteld: een stelsel van regels die gelden voor zowel aanbieders als gebruikers van AI-tools. Een van de meest ingrijpende veranderingen die binnenkort in werking zal treden, is de verplichting tot AI-geletterdheid. Dit betekent dat ondernemingen verplicht zijn hun personeel te onderwijzen in het gebruik van AI en de bijbehorende risico’s. Dit moet voorkomen dat werknemers per ongeluk schade aanrichten door verkeerd gebruik van AI, zoals het veroorzaken van datalekken door gevoelige gegevens in een openbare AI-tool in te voeren, of het leveren van kwalitatief slecht werk omdat een AI-product niet goed is gecontroleerd.
Veel bedrijven zijn nog niet voorbereid op deze stap, terwijl het nalaten van actie aanzienlijke gevolgen kan hebben. Als een werknemer schade veroorzaakt door verkeerd gebruik van AI, kan de onderneming aansprakelijk worden gesteld.
Het is daarom essentieel om AI-geletterdheid en richtlijnen op te nemen in het AI-beleid. Hier speelt de OR een belangrijke rol, omdat meerdere advies- of instemmingsplichtige onderwerpen aan de orde kunnen zijn, zoals het opleidingsbeleid, technologische ontwikkelingen en/of beoordelingsbeleid.
Een OR doet er verstandig aan zich te laten adviseren op dit gebied en de ondernemer erop te wijzen dat een gedegen AI-beleid niet langer kan wachten.