Bescherming van bedrijfsgeheimen in de EU: het kan
De EU introduceerde in april 2016 een systeem van bescherming van geheime bedrijfsgegevens. Het doel is: ongewenst verlies van bedrijfsgeheimen beperken en voorkomen van weglekken van know-how. Wat is het? En hoe werkt het?
Column Automatiseringsgids 10 juni 2016
Uit een onderzoek van het Britse bureau Loudhouse, gepubliceerd in AutomatiseringGids in 2015, blijkt dat maar liefst 35% van de werknemers bereid zou zijn om bedrijfsgeheimen van hun werkgever aan derden te verstrekken. Als de prijs die de derde daarvoor zou betalen maar hoog genoeg is. Ronduit onthutsend. Maar het is wel realiteit. Net zoals diefstal van gegevens door derden dat is. Of bijvoorbeeld het hacken van gegevens. Of de beoogde samenwerkingspartner die er met uw kennis van door gaat.
Dit alles laat zien dat het verstandig is om binnen je bedrijf aandacht te hebben voor de bescherming van specifieke know-how. Die aandacht kun je bijvoorbeeld geven door te zorgen dat relevante informatie alleen beschikbaar is voor een beperkte groep van werknemers die daarmee direct dient te werken, door geheimhoudingsclausules op te nemen in de arbeidsovereenkomsten of door – als er kennis wordt gedeeld met derden – deze een duidelijke NDA te laten ondertekenen.
Sinds kort heeft de Europese wetgever een nieuw middel in het leven geroepen dat voor een extra bescherming van bedrijfsgeheimen moet zorgen. Op 14 april 2016 heeft het Europese Parlement een nieuwe Richtlijn aangenomen die de lidstaten verplicht de bescherming van bedrijfsgeheimen in de nationale wetgeving op te nemen. Hiermee waarborgt het Europees Parlement een uniforme bescherming van bedrijfsgeheimen door de hele EU.
Onder het begrip bedrijfsgeheim van de Richtlijn valt zo’n beetje alle informatie die niet algemeen bekend is of makkelijk toegankelijk is en die handelswaarde bezit. Denk hierbij aan technologische kennis, algoritmen, broncodes, recepturen (denk bijvoorbeeld aan Coca Cola), maar ook klantgegevens, marktonderzoeken en ondernemingsplannen.
De Richtlijn kent geen monopolie toe op het gebruik van je eigen bedrijfsgeheimen. Een concurrent die zelf – op basis van eigen ontwikkelingen – tot een zelfde werkwijze of receptuur komt, mag diezelfde werkwijze of receptuur toepassen. In die zin is hetgeen de Richtlijn biedt ook niet vergelijkbaar met de bescherming die een intellectueel eigendomsrecht geeft, zoals een octrooi of een auteursrecht. Door middel van de Richtlijn wordt dus geen nieuw intellectueel eigendomsrecht geintroduceerd. De Richtlijn biedt echter wel de mogelijkheid om een partij die op onrechtmatige wijze de bedrijfsgeheimen van een ander ontfutselt, het gebruik daarvan te verbieden. De Richtlijn biedt dus kort gezegd bescherming tegen het onrechtmatig afhandig maken van bedrijfsgeheimen. De maatregelen die kunnen worden opgelegd aan overtreders, zijn weer wel vergelijkbaar met de maatregelen die bij schending van een intellectueel eigendomsrecht kunnen worden opgelegd.
Wat brengt de Richtlijn voor nieuws? De Richtlijn maakt het onder meer eenvoudiger om:
- een verbod te vorderen op gebruik van de bedrijfsgeheimen door de concurrent;
- schadevergoeding te vorderen voor gebruik van de bedrijfsgeheimen;
- beslagmaatregelen te treffen in geval van inbreuk;
- producten die in strijd met de Richtlijn op de markt zijn gebracht uit de handel te laten nemen en
- producten die in strijd met de Richtlijn op de markt zijn gebracht te vernietigen.
Aardige bijkomstigheid is ook dat de rechter kan bepalen dat een eventuele procedure deels buiten het zicht van de concurrentie of andere pottenkijkers wordt gevoerd. Aan hen kan toegang tot bepaalde onderdelen van de procedure of bepaalde informatie ontzegd worden.
Kort en goed: de nieuwe Richtlijn is een extra middel. Maar het maakt geheimhoudingsclausules in arbeidsovereenkomsten en NDA’s bij (beoogde) samenwerkingen zeker niet overbodig. Ook het aanvragen van een octrooi – als dat kan en wenselijk is – wordt niet overbodig. De Richtlijn is een aanvulling op de beschermingsmogelijkheden die we al hebben. En het is beslist een welkome aanvulling. Zeker voor de ICT-branche, die het over het algemeen toch al niet moet hebben van de mogelijkheden die octrooirechtelijke bescherming biedt. Want zeg nou zelf: wat geheim is, moet toch geheim blijven…?
Bijlage: Column Automatiseringgids Bescherming Bedrijfsgeheimen