Mededinging: Overtreding kartelverbod door Samsung (prijsafstemming): ACM wijst bezwaar van Samsung af.

Nadat de Autoriteit Consument & Markt (ACM) een boete van bijna EUR 40.000.000 had opgelegd aan Samsung wegens overtreding van het kartelverbod, neergelegd in artikel 6 van de Mededingingswet, heeft Samsung bezwaar ingediend tegen dat besluit bij de ACM. Op 26 november 2021 is op de website van Holla een artikel aan het besluit van de ACM gewijd. In het huidige artikel ga ik in op de beslissing van de ACM van 21 november 2022, waarbij het bezwaar van Samsung wordt verworpen.

Het besluit van de ACM van september 2021

In september 2021 had de ACM vastgesteld, dat Samsung het kartelverbod had overtreden in de periode van 2013 – 2018. Samsung had in die periode:

• stelstelmatig prijsgegevens verzameld van verkoopprijzen, gehanteerd voor televisies van Samsung door detailhandelaren,
• actief contact opgenomen met detailhandelaren die onder de gegeven prijsadviezen van Samsung verkochten,
• actief detailhandelaren aangespoord om de verkoopprijzen te verhogen,
• detailhandelaren aangemoedigd andere detailhandelaren, die lagere prijzen hanteerden, te ”verklikken” bij Samsung.

Het gevolg van dit alles was, dat in de praktijk de detailhandelaren de prijsadviezen van Samsung stipt opvolgden en lagere verkoopprijzen uiterst snel aanpasten. De ACM benadrukte, dat er geen sprake was van vrijblijvende adviesprijzen, maar van een zodanige stelselmatige afstemming, dat er geen concurrentie op detailhandelsniveau bestond en consumenten hoge prijzen betaalden. Samsung voorkwam dat prijzen van nieuwe televisies, zoals gebruikelijk, snel zouden dalen. De AMC achtte dit in strijd met het kartelverbod.

De bezwaren van Samsung en het oordeel daarover van de ACM

Samsung heeft tijdig bezwaar ingediend tegen het besluit van de ACM. Samsung stelt, dat Samsung geen dwang, sancties of directe financiële prikkels heeft toegepast. De ACM stelt echter, dat ook andere middelen kunnen leiden tot een verboden prijsafstemming. Door het stelselmatige gedrag en de opvolging kan Samsung als leverancier feitelijk wederverkoopprijzen vaststellen. Vrijblijvende adviesprijzen gaan niet gepaard met verzoeken, aanwijzingen of suggesties om actuele prijzen aan te passen naar het door de leverancier gewenste niveau. De maatregelen van Samsung stelden Samsung in staat om in de praktijk de wederverkoopprijzen in bepaalde mate vast te stellen, waardoor het gedrag volgens de ACM verder ging dan eenvoudige beïnvloeding van afnemers door middel van adviesprijzen. Samsung heeft volgens de ACM subtieler, maar niet minder effectief, het prijsgedrag van de detailhandelaren gestuurd.

Het geven van informatie over concurrenten en de contacten met Samsung vormen een belangrijke prikkel, die Samsung inzet om te bewerkstelligen dat de afnemers de verzoeken van Samsung opvolgen. Samsung stelt ook, dat er geen sprake is van een overeenkomst die in strijd is met het kartelverbod, omdat de detailhandelaren niet zouden hebben ingestemd met het volgen van de adviesprijs van Samsung. De ACM stelt dat is bewezen dat de detailhandelaren instemden met de overeenkomst die Samsung aan hen aangeboden had.

Samsung stelt ook, dat er geen voortdurende inbreuk zou zijn geweest. De ACM gaat uit van een totaalplan van Samsung, waarbij een nauwe samenhang bestaat tussen de gedragingen van Samsung ten opzichte van de detailhandelaren. Er was sprake van een bredere bedrijfsstrategie, waarbij verkoopprijzen zoveel mogelijk stabiel werden gehouden op het niveau van de adviesprijs van Samsung. Uit het totaalbeeld aan contactmomenten blijkt de intensiteit. Ook het bezwaar van Samsung tegen de hoogte van de boete en de proportionaliteit van de boete wordt afgewezen. De ACM blijft dan ook bij het standpunt, dat de detailhandelaren van Samsung niet in volledige vrijheid een eigen prijs-en kortingenbeleid hebben kunnen bepalen.

Hoewel er geen sprake was van sancties, boetes, directe financiële prikkels, werd de gebezigde praktijk van Samsung als zodanig indringend en intimiderend geacht, zodat de aanbevolen prijs in de praktijk niet als vrijblijvende adviesprijs kon gelden, maar als voorgeschreven prijs, die moest worden opgevolgd. De ACM achtte het dan ook een illusie dat een detailhandelaar zou afwijken van de adviesprijs van Samsung. Het opvolgen van de adviesprijzen was in de praktijk ook gunstig voor de detailhandelaren, die zo hun eigen marge op een stabiel niveau konden handhaven.

Conclusie

De ACM blijft op het standpunt staan dat, ook bij afwezigheid van dwang, boetes, sancties, directe financiële prikkels, een leverancier zoals Samsung zich toch schuldig kan maken aan overtreding van het kartelverbod door het innemen van een centrale rol in een proces van prijsafstemming tussen detailhandelaren. Samsung monitorde verkoopprijzen, nam bij afwijking van de adviesprijzen contact op met de afnemers, liet blijken dat Samsung verwachtte dat de “adviezen ” stipt werden opgevolgd. Daarbij spoorde Samsung de initiator van een prijsverlaging op en meldde Samsung aan haar afnemers dat zij ook actief actie ondernam op wederverkoopprijzen bij concurrerende afnemers. Verder nam Samsung klachten van afnemers over het prijsbeleid van andere afnemers in behandeling en daarover gaf Samsung terugkoppeling aan de klagende afnemers. Dat is een stelselmatige, systematische, bemoeienis van de leverancier, waardoor de onzekerheid van de concurrentie wordt ingeruild voor afgestemde, vaste verkoopprijzen.

Samsung heeft beroep aangetekend tegen het laatste besluit van de ACM bij de rechtbank Rotterdam.