Inzage in het medisch dossier na het overlijden van een patiënt; hoe zit dat?

In de WGBO (art. 7:457 BW) is vastgelegd dat een patiënt inzagerecht heeft in zijn eigen medisch dossier.  Tevens is in ditzelfde artikel vastgelegd dat deze inzage achterwege blijft aan ‘anderen’ dan de patiënt, behoudens het geval dat de patiënt hiervoor toestemming heeft gegeven. Maar hoe zit het in het geval de patiënt is overleden? Hebben de kinderen van de overleden patiënt dan recht op inzage in het medisch dossier?

Uit de jurisprudentie is gebleken dat onder ‘anderen’ in de zin van art. 7:457 BW ook de
kinderen van de patiënt moeten worden beschouwd. Dit houdt in dat de inzage in het
medisch dossier van de overleden patiënt aan de nabestaanden in beginsel achterwege blijft.
Er zijn echter een aantal uitzonderingssituaties denkbaar waarin de hulpverlener, nadat de
patiënt is overleden, het beroepsgeheim mag doorbreken.  Het beroepsgeheim mag
doorbroken worden in geval:

1. de patiënt destijds bij leven uitdrukkelijk toestemming heeft gegeven zijn gegevens ook na zijn overlijden in te zien;
2. toestemming door de overleden patiënt verondersteld wordt;
3. er sprake is van de aanwezigheid van een zwaarwegend belang.

Uitzondering  1 ziet op de situatie waarin de patiënt, toen hij nog in leven was, een verklaring heeft opgesteld waarin hij uitdrukkelijk aan de nabestaanden toestemming heeft gegeven om zijn medisch dossier ook na zijn overlijden in te mogen zien. Uitzondering 2 is de situatie van de veronderstelde toestemming. Dit houdt in dat de nabestaanden aannemelijk dienen te maken dat de overleden patiënt het door de nabestaanden gestelde belang zou hebben willen bevorderen. Het hof heeft in een arrest uit 2002[1] 6 aspecten genoemd waaraan voldaan moet zijn, willen de nabestaanden een beroep kunnen doen op de veronderstelde toestemming. De derde uitzondering is de aanwezigheid van een zwaarwegend belang. Hierbij moet men denken aan het belang van de waarheidsvinding. Bijvoorbeeld de situatie dat er sterke aanwijzingen zijn dat de patiënt ten tijde van een testamentwijziging wilsonbekwaam was of het belang van een nabestaande om de waarheid aan te kunnen tonen in een aansprakelijkheidskwestie.

Concluderend heeft een nabestaande na het overlijden van zijn dierbare in beginsel geen recht op inzage in het medisch dossier. Dit is slechts anders indien voldaan is aan één van de genoemde uitzonderingssituaties. Uit de praktijk blijkt echter dat daar niet snel sprake van is en dat het beroepsgeheim in stand blijft, ook na het overlijden van een patiënt.

[1] Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 12 december 2002, NJ 2003, 379, met nt F.C.B. van Wijmen.