Wmo en Jeugdwet

Gegevensuitwisseling in het kader van de Wmo en de Jeugdwet: wat mag wel en wat mag niet?

Gemeenten zijn sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (“Wmo”) en de Jeugdwet. De gemeenten zullen voor de uitvoering van de ondersteuning veelal de hulp inroepen van zorgaanbieders. In het kader van de Wmo en de Jeugdwet worden (te) veel gegevens over de hulpbehoevende tussen de gemeenten en de zorgaanbieders uitgewisseld. Uit de praktijk blijkt dat gemeenten daarbij vaak meer willen weten en vastleggen dan ze nodig hebben voor de uitvoering van hun wettelijke taken. Omdat het gaat om gegevens van kwetsbare mensen is het extra belangrijk dat de gemeenten hier zorgvuldig mee omgaan!

Waarom?
Om een effectieve hulpverlening in het kader van de Wmo en Jeugdwet mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat de partijen die betrokken zijn bij de ondersteuning onderling gegevens over de hulpbehoevenden met elkaar kunnen uitwisselen. Dit kunnen ook (bijzondere) persoonsgegevens van de hulpbehoevenden zijn. Toestemming van de hulpbehoevende is daarvoor niet (altijd) vereist.

Wanneer?
De Wmo en de Jeugdwet vormen echter geen wettelijke vrijbrief voor de gemeenten om allerhande (bijzondere) persoonsgegevens over de hulpbehoevenden te mogen verzamelen. Hiervoor is een expliciete wettelijke grondslag nodig en daarnaast moet de gegevensuitwisseling noodzakelijk en proportioneel zijn. Oftewel, de verwerking van de persoonsgegevens moet noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van de specifieke overheidstaak. Te denken valt bijvoorbeeld aan het beoordelen van de toegang tot de voorziening en de betaling van de declaraties. Het toezicht kan daarnaast niet op een andere minder ingrijpende wijze plaatsvinden.

Welke gegevens?
Welke gegevens per situatie noodzakelijk zijn, zal van geval tot geval verschillen. Wij verwachten dat de NAW-gegevens van de hulpbehoevende, diens identificatiegegevens (incl. BSN), de gegevens omtrent de geleverde ondersteuning en de gegevens met betrekking tot de kostprijs al snel noodzakelijk zullen zijn. Medische gegevens zijn dat meestal niet. Het uitwisselen van strafrechtelijke gegevens is in het kader van de Wmo en Jeugdwet überhaupt uitgesloten.

Wat betekent dit voor de gemeenten en de zorgaanbieders?
Gemeenten en zorgaanbieders moeten zorgvuldig omgaan met de persoonsgegevens die zij van de hulpbehoevenden verwerken en onderling uitwisselen. Grote terughoudendheid is bovendien geboden wanneer het gaat om bijzondere persoonsgegevens, zoals medische gegevens. Het is zaak dat gemeenten en zorgaanbieders duidelijk in kaart brengen welke gegevens zij daadwerkelijk van elkaar nodig hebben om een goede hulpverlening te garanderen.

Tot slot
Bent u een gemeente en wilt u weten welke gegevens u mag vragen aan zorgaanbieders of bent u juist een zorgaanbieder en wilt u weten welke gegevens u aan de gemeente mag verstrekken? Kom dan naar het congres Business Ethics & Legal en bezoek de workshop ‘Privacyrecht: de uitwisseling van gegevens in het publieke domein. Wat mag wel en wat mag niet?’ voor tips en adviezen over de gegevensuitwisseling in het kader van de Wmo en de Jeugdwet.

Over deze en nog veel meer interessante thema’s gaan onze experts graag met u in gesprek op 21 juni 2018, op het congres Business Ethics & Legal. Kijk voor meer informatie op www.vooruitzien.nu en meld u vrijblijvend aan!