Circulair bouwen en planologie

De verwachtingen zijn hooggespannen voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Voor de zoveelste keer is deze uitgesteld, mogelijk is het in juli 2023 dan wel zover. Door het uitstel duurt het langer voordat gebruik kan worden gemaakt van de langverwachte mogelijkheden voor duurzame en circulaire planologie. Maar de huidige wet- en regelgeving biedt nu al mogelijkheden, zoals blijkt uit een praktijkcasus in de gemeente Noord-Beveland.

De casus

De gemeente Noord-Beveland actualiseert doorlopend alle (verouderde) bestemmingsplannen binnen haar grondgebied. In deze casus ging het om een bestemmingsplan voor Camping de Paardekreek in Kortgene. In een nieuw bestemmingsplan wordt voorzien in de realisatie van watersuites op een pier in het Veerse Meer als onderdeel van een demonstratieproject circulair bouwen. Samen met meerdere Zeeuwse bedrijven en NV Economische Impuls Zeeland ontwikkelt camping en Villapark De Paardekreek een pilot van circulair gebouwde vakantieverblijven. Bij de in deze pilot te ontwikkelen watersuites worden pieren in het Veerse Meer geplaatst, zodat de mogelijkheid bestaat de watersuites in een latere fase elders te gebruiken. De suites zijn energieneutraal en circulair gebouwd. Aan het eind van de productlevenscyclus worden deze in korte tijd weggehaald, waarna alle materialen worden hergebruikt.

Eigen definitie van ‘circulair bouwen’

Het bestemmingsplan ‘Camping de Paardekreek 2019’ borgt dat de suites ook daadwerkelijk circulair worden gebouwd. Dit door een zogenaamde ‘voorwaardelijke verplichting’. De planregels bepalen dat het in strijd is met het bestemmingsplan watersuites te exploiteren als deze niet circulair zijn gebouwd. Door dit verbod kan het college van B&W handhavend optreden tegen het gebruik van niet-circulair gebouwde watersuites, waarmee de facto een plicht bestaat de suites circulair te bouwen.

Interessant is ook dat het bestemmingsplan een eigen definitie van ‘circulair bouwen’ introduceert in de planregels: “een vorm van duurzaam bouwen, waarbij de principes van circulariteit in de bouw worden toegepast. Een gebouw is circulair als bij de bouw en het beheer voorraden in een gesloten kringloop worden gehouden, zonder schadelijke emissies naar lucht, water en bodem”. Een brede definitie, die op verschillende manieren kan worden toegepast. Prettig voor de camping, maar wellicht lastig handhaafbaar voor B&W.

Raad van State voorziet zelf in de zaak

De voorwaardelijke verplichting strandde overigens bijna in de procedure bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. De definitie van ‘circulair bouwen’ ontbrak namelijk nog in een eerdere versie van het bestemmingsplan. Dit wordt door de Raad van State praktisch opgelost. Ter zitting heeft de gemeenteraad bovengenoemde definitie gedeeld met de Raad van State. Omdat het niet aannemelijk is dat derde-belanghebbenden in hun belangen zouden kunnen worden geschaad, voorziet de Raad van State zelf in de zaak door te bepalen dat zijn uitspraak in de plaats treedt van het bestemmingsplan en voegt deze definitie toe aan het bestemmingsplan. Eind goed al goed.

De circulaire ‘Kreeksuites’ zijn gebouwd en te boeken bij de camping. Een tastbaar voorbeeld van effectieve planologie om circulair bouwen te stimuleren. En daarvoor hoeven wij de Omgevingswet niet af te wachten.

Heeft u vragen over circulair bouwen en planologie? Neem dan contact op met onze specialist Harald Wiersema.

Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken?