Buitengerechtelijke vernietiging arbeidsovereenkomst 1
De buitengerechtelijke vernietiging van de arbeidsovereenkomst – deel 1
Het gesloten stelsel van ontslagrecht kent vier manieren om een arbeidsovereenkomst te laten eindigen. Daarnaast bestaat de minder bekende mogelijkheid van buitengerechtelijke vernietiging van de arbeidsovereenkomst. In dit artikel leggen wij u uit wat een buitengerechtelijke vernietiging is en wat de voor- en nadelen hiervan zijn.
Vernietiging van de arbeidsovereenkomst
De vier manieren die het ontslagrecht kent om een arbeidsovereenkomst te laten eindigen zijn: opzegging, ontbinding, einde van rechtswege en met wederzijds goedvinden. In het privaatrecht (waar het arbeidsrecht ook onder valt) bestaat echter de mogelijkheid een overeenkomst te vernietigen. Aangezien de arbeidsovereenkomst ook een overeenkomst is, kan deze ook vernietigd worden. Het vernietigen van een overeenkomst kan via een rechterlijke uitspraak of een buitengerechtelijke verklaring plaatsvinden. In dit artikel bespreken we de vernietiging via een buitengerechtelijke verklaring.
Hoe gaat een buitengerechtelijke vernietiging in zijn werk?
De buitengerechtelijke vernietiging is niets meer of minder dan dat de werkgever aan de werknemer verklaart dat hij de arbeidsovereenkomst vernietigt (de zogenoemde buitengerechtelijke verklaring). Om bewijstechnische redenen is het uiteraard verstandig om dit schriftelijk te doen. De vernietiging is effectief op het moment dat de verklaring de werknemer bereikt. Ook de werknemer kan de arbeidsovereenkomst buitengerechtelijk vernietigen. Een werknemer heeft hier echter vrijwel nooit belang bij, vandaar dat in dit artikel enkel de vernietiging door de werkgever wordt besproken.
Extra vereisten
Naast de reguliere vereisten die gesteld worden aan vernietiging van een overeenkomst laat de rechter bij de toetsing van de rechtsgeldigheid van de vernietiging van een arbeidsovereenkomst twee extra vereisten meewegen. Het eerste vereiste is dat de bescherming die het gesloten ontslagstelsel biedt niet omzeild wordt. Dit betekent dat de rechter onder meer zal toetsen of sprake is van een opzegverbod. Het tweede vereiste is dat de arbeidsovereenkomst (vrijwel) nutteloos moet zijn. De werkgever moet deze twee extra vereisten stellen en bewijzen. Met name het leveren van afdoende bewijs valt in de praktijk niet altijd mee.
Wat zijn de voordelen van een buitengerechtelijke vernietiging?
Vernietiging heeft terugwerkende kracht tot het moment van het verrichten van de rechtshandeling. In dit geval is de rechtshandeling het sluiten van de arbeidsovereenkomst. Beide partijen bij een vernietigde overeenkomst zijn verplicht tot ongedaanmaking van de al verrichte, maar onverschuldigde prestaties. In het geval van de arbeidsovereenkomst betekent dit dat de werkgever het betaalde salaris kan terugvorderen van de werknemer. Na een rechtsgeldige vernietiging heeft de arbeidsovereenkomst juridisch gezien namelijk nimmer bestaan. Dat betekent dat ook geen sprake kan zijn van een transitievergoeding of een billijke vergoeding.
En de nadelen?
Het nadeel van een buitengerechtelijke vernietiging is dat het lastig is om aan alle vereisten te voldoen. Zowel de privaatrechtelijke als de arbeidsrechtelijke vereisten moeten zorgvuldig beargumenteerd en bewezen zijn om succesvol te kunnen zijn. Een arbeidsrechtspecialist inschakelen is hierbij dan ook geen overbodige luxe.
In het artikel Buitengerechtelijke vernietiging arbeidsovereenkomst 2 zal aan de hand van concrete zaken uitleg gegeven worden over de twee extra vereisten: het niet omzeilen van het gesloten ontslagstelsel en de (vrijwel) nutteloosheid van de arbeidsovereenkomst.
Holla Advocaten is gespecialiseerd in complexe, arbeidsrechtelijke zaken. Wij maken voor u een zorgvuldige afweging tussen de kansen en risico’s van een beroep op vernietiging ten opzichte van de opties die het ontslagrecht biedt. Wilt u meer weten? Neem contact op met onze arbeidsrechtspecialist Jaimy Vanenburg.
Wilt u meer interessante artikelen over arbeidsrecht lezen? Klik dan hier.
Dit artikel is geschreven door Peggie van Vugt, medewerker Wetenschappelijk Bureau van Holla Advocaten.