Big data

De juridische implicaties van het gebruik van big data

Big data is vandaag de dag van onschatbare waarde. Ondernemingen en overheden maken er maar wat graag gebruik van. Uit cijfers van het CBS blijkt dat in 2015 één op de vijf bedrijven met meer dan tien werknemers analyses uitvoerde op basis van big data. Hoe groter het bedrijf, hoe groter de kans dat er gebruik wordt gemaakt van big data. Door big data te analyseren kunnen er patronen worden onderzocht en processen worden verbeterd. Dit kan een bijdrage leveren aan het verbeteren van zorg, het verhogen van de veiligheid,het  terugdringen van energieverbruik en het optimaliseren van  verkoopprocessen. Bedrijven kunnen – door het analyseren van big data – hun klanten gericht benaderen met aanbevelingen en specifieke diensten, waardoor het keuzegedrag van de klanten kan worden beïnvloed.

Big data staat voor een grote hoeveelheid aan data. Deze gegevens kunnen afkomstig zijn van het individu zelf (bijv. social media profielen), maar kunnen ook afkomstig zijn uit observatie (dus bijvoorbeeld via het gebruik van cookies). Voorts is het mogelijk dat de gegevens zijn afgeleid uit eerder verzamelde data, zoals het geval is bij profiling. Het spreekt voor zich dat de meerderheid van de data die gebruik wordt bij een big data analyse niet van het individu zelf afkomstig is, maar via andere kanalen verkregen wordt. De herkomst de data kan van belang zijn voor de wettelijke eisen die gelden ten aanzien van de desbetreffende big data analyse.

Een groot deel van de gebruikte data bestaat uit persoonsgegevens. Aan de verwerking – het gebruik – van persoonsgegevens worden wettelijke eisen gesteld. Momenteel zijn de regels voor de werking van persoonsgegevens hoofdzakelijk opgenomen in de Wet bescherming persoonsgegevens.  De Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) – die op 25 mei 2018 in werking treedt – bevat (aanvullende) regels over de verwerking van persoonsgegevens in het nieuwe digitale tijdperk. Met de invoering van deze verordening  tracht de Europese wetgever in te springen op de meest recente technologische ontwikkelingen.

Uit het rapport “Licht op de digitale schaduw. Verantwoord innoveren met big data: rapport van de expertgroep Big data en privacy aan de minister van Economische Zaken“, van eind 2016, blijkt dat er bij veel bedrijven die data (willen) verwerken veel onzekerheid (en onduidelijkheid) heerst over de toepassing en implicaties van de daarvoor geldende wettelijke eisen.