Bestuur en toezicht
Goed bestuur en goed toezicht: dat heeft u toch ook?
Integriteit van bestuur en toezicht staat steeds meer in de belangstelling. Dat geldt niet alleen voor het openbaar bestuur, maar zeker ook voor bestuurders van ondernemingen en instellingen. Van bestuurders en toezichthouders wordt in toenemende mate méér verwacht. De tijd dat bestuurders hun eigen gang konden gaan en toezicht houden een vrijblijvende erebaan was, is – voor zover die tijd al ooit heeft bestaan – voorbij.
Integriteit maakt deel uit van kwaliteit en professionaliteit. Een organisatie die zich wil laten voorstaan op zijn professionaliteit en kwaliteit ontkomt er niet aan het bestuur en het toezicht zodanig in te richten, dat sprake is van duidelijke verantwoordingslijnen, kritische tegenspraak, transparantie en toetsbaarheid. Dat alles maakt onderdeel uit van een intrinsiek goed georganiseerde onderneming.
Governancecodes helpen bestuurders en toezichthouders daarbij. Zij geven onder meer handvatten voor de inrichting van het toezicht op het bestuur, de wijze waarop het bestuur verantwoording aflegt, de positie van derden, etc. Deze codes zijn echter niet (meer) alleen handvatten; zij vormen ook de norm.
Good governance berust daarmee niet langer op een intrinsiek beleefde waarde, uitsluitend gebaseerd op het eigen particuliere ‘moreel kompas’, maar vormt de meetlat waarlangs de organisatie, het bestuur en het toezicht wordt gelegd. Het niet naleven van governancecodes kan leiden tot ernstige gevolgen (ook privé) voor bestuurder en toezichthouder.
Afwijking van de code is soms toegestaan, onder het motto – zoals de (herziene) Corporate Governance Code 2016 – ‘pas toe óf leg uit’. Andere codes, zoals de Governancecode Zorg 2017, gaan zelfs nog verder en hanteren het principe ‘pas toe én leg uit’.
Bestuurders en toezichthouders zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de wijze waarop zij hun governance inrichten. Daarnaast hebben zij elk hun eigen, te onderscheiden van die van de ander, verantwoordelijkheid, waarop zij publicitair, financieel maar ook strafrechtelijk aanspreekbaar zijn. Dit brengt een bijzondere dynamiek met zich mee, waarin bestuur en toezichthouder elkaar op een volwassen manier moeten zien te vinden.
Naast de voordelen van een intrinsiek goed georganiseerde onderneming, het ‘compliant’ zijn met de wettelijke en in codes geregelde normering, geldt ook dat opdrachtgevers, en meer in het algemeen: contractspartijen in toenemende mate eisen stellen aan de organisatie van de andere partij. Uw organisatie heeft dan ook in dit opzicht een commercieel belang bij goed bestuur en goed toezicht.
Of anders, meer vanuit een negatieve invalshoek, benaderd: kan uw organisatie het zich permitteren om met wanbeleid en wanbestuur in verband te worden gebracht? Nee toch? En om al deze redenen voldoet uw organisatie natuurlijk aan de hedendaagse maatstaven. Niettemin is het goed, daar samen bij stil te staan.
Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken?
