Bescherm uw bedrijfsgeheimen

Wat kunt u doen om uw bedrijfsgeheimen te beschermen?

Onze maatschappij wordt steeds transparanter. Doordat de meeste mensen altijd een smartphone bij zich hebben, is het makkelijk om ieder moment een foto of filmpje te maken van vertrouwelijke informatie en dit te delen met derden. Bedrijven investeren (onder meer) in research en development en willen die investering graag terugzien in een concurrentievoordeel. Het is daarom zaak dat bedrijven ook investeren in het beschermen van hun bedrijfsgeheimen. Hoe? Dat leest u in dit artikel.

Wat is een bedrijfsgeheim?
De Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbb) is op 23 oktober 2018 in werking getreden ter bescherming van eigenaren en houders van bedrijfsgeheimen. Volgens de Wbb is een bedrijfsgeheim informatie die niet algemeen bekend en/of niet gemakkelijk toegankelijk is, die handelswaarde bezit omdat het geheim is en door ‘redelijke maatregelen’ geheim wordt gehouden. Vanuit het perspectief van arbeidsrecht bekeken, kan de definitie van een geheim ruimer zijn dan de definitie uit de Wbb. Voldoet een bedrijfsgeheim niet (ook) aan de definitie uit de Wbb dan kan een bedrijf echter ook geen beroep doen op de beschermingsmaatregelen uit die wet.

Hoe kan een bedrijf zijn bedrijfsgeheimen beschermen?
Een bedrijf kan vanuit twee invalshoeken aan de slag met het beschermen van de bedrijfsgeheimen. Zowel als eigenaar (houder) van het bedrijfsgeheim kunnen maatregelen genomen worden, als vanuit de rol als werkgever.

Bescherming van uw bedrijfsgeheimen als eigenaar (houder)
De eigenaar (of houder) van een bedrijfsgeheim is iedere natuurlijke persoon (met andere woorden: ieder mens) of rechtspersoon die rechtmatig over een bedrijfsgeheim beschikt. Een rechtmatige eigenaar (houder) heeft de bedrijfsinformatie rechtmatig verkregen of zelf ontwikkeld. Als eigenaar (houder) wilt u uw bedrijfsgeheimen beschermen tegen ‘inbreukmakers’. Een inbreukmaker is een (rechts)persoon die een bedrijfsgeheim onrechtmatig en zonder toestemming van de houder heeft verkregen, gebruikt of openbaar gemaakt.

Allereerst zal een eigenaar (houder) van een bedrijfsgeheim er voor moeten zorgen dat het bedrijfsgeheim ook echt geheim is. Dat betekent dat u maatregelen moet nemen om de toegang tot uw bedrijfsgeheimen te beperken. Als iedereen er ‘zomaar’ bij kan, verliest u uw recht op bescherming van het bedrijfsgeheim. Het is raadzaam om iedereen die toegang heeft tot uw bedrijfsgeheimen een geheimhoudingsverklaring te laten tekenen.

Mocht het ooit tot een gerechtelijke procedure komen, dan bent u als eigenaar (houder) gehouden om te bewijzen dat u redelijke maatregelen hebt genomen om uw bedrijfsgeheim te beschermen. Wij adviseren u dan ook om een dossier bij te houden van alle maatregelen die u neemt ter bescherming van uw bedrijfsgeheim.

De Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbb) maakt het mogelijk passende actie te nemen tegen een inbreukmaker, nadat u een schending van uw bedrijfsgeheim constateert. Denk aan een productie- of verhandelingsverbod, vernietiging van de producten, terugroepacties enzovoort. En uiteraard is het verhalen van de door u geleden schade ook mogelijk.

Bescherming van uw bedrijfsgeheimen als werkgever
Werknemers lopen rond in uw bedrijf en hebben daardoor veelal makkelijker toegang tot uw bedrijfsgeheimen dan anderen. Om uw geheimen te beschermen zijn een aantal maatregelen mogelijk. Allereerst is het opnemen van een goed geformuleerd geheimhoudingsbeding (met daaraan een boetebeding gekoppeld) in de arbeidsovereenkomst aan te bevelen. Daarnaast kan een concurrentiebeding (ook met boetebeding) verhinderen dat uw werknemer overstapt naar de concurrent en daar zijn kennis van geheime informatie gebruikt. Maar ook tijdens het dienstverband kan een werknemer bij de concurrent gaan werken. Vandaar dat u in de arbeidsovereenkomst ook afspraken kunt maken over het verrichten van nevenarbeid. Tot slot is een uitleg van uw beleid, met bijbehorende sancties, over (schending van) bedrijfsgeheimen in het personeelshandboek een goed idee.

Mocht een werknemer een bedrijfsgeheim tóch oneigenlijk gebruiken of delen dan bestaan verschillende mogelijkheden. In de wet staat dat wanneer een werknemer ‘bijzonderheden aangaande de huishouding of het bedrijf van de werkgever, die hij behoorde geheim te houden, bekendmaakt’ dit een dringende reden is voor een ontslag op staande voet. Ook kan een ontslag mogelijk zijn, vanwege strijd met goed werknemerschap. In beide gevallen is het mogelijk de door u geleden werkelijke schade op de werknemer te verhalen. Uiteraard zult u dan wel de hoogte van de schade moeten bewijzen. Dat kan lastig zijn. Bij overtreding van het concurrentiebeding, geheimhoudingsbeding of het beding over nevenarbeid hoeft u de hoogte van de werkelijke schade niet te bewijzen als u een boetebeding hebt afgesproken. Als het personeelshandboek of de cao voorziet in sanctiebeleid dan zal dat gevolgd moeten worden.

Soms mag een bedrijfsgeheim geschonden worden
Wat? Ja, inderdaad, u leest het goed. De wet kent een aantal mogelijkheden die de schending van een bedrijfsgeheim rechtvaardigen. Klokkenluiders en journalisten kunnen een gerechtvaardigd belang hebben bij het openbaren van een bedrijfsgeheim. Daarnaast is het ook mogelijk dat bedrijfsgeheimen bekend gemaakt moeten worden (bijvoorbeeld aan de ondernemingsraad) ter bescherming van werknemersrechten. Ook kan sprake van zijn dwingende redenen van algemeen belang die openbaarmaking rechtvaardigen.

Holla Advocaten is gespecialiseerd in complexe en gevoelige dossiers. Wij beschikken over de ervaring en zorgvuldigheid om tactvol om te gaan met zaken waarin bedrijfsgeheimen een rol spelen. Neem contact op met onze arbeidsrechtspecialist Joost Schunselaar of onze specialist intellectueel eigendomsrecht Daan Breuking voor een goed advies en informatie.

Dit artikel is geschreven door Peggie van Vugt, medewerker Wetenschappelijk Bureau van Holla Advocaten.