In het bankje van: de makelaar en de bemiddelingsvergoeding

De casus
Een makelaar zoekt woonruimte voor een particulier. Partijen zijn in de bemiddelingsovereenkomst overeengekomen dat de particulier een bemiddelingsvergoeding aan de makelaar verschuldigd is indien de makelaar een geschikte woonruimte voor de particulier heeft gevonden. De makelaar verricht geen werkzaamheden voor de verhuurder. Uiteindelijk komt er een huurovereenkomst tot stand tussen de particulier en de verhuurder, en de particulier betaalt de bemiddelingsvergoeding aan de makelaar.

Naar aanleiding van het programma Tros Radar waarin het onderwerp ‘bemiddelingsvergoeding’ aan de orde is gekomen, stelt de particulier dat de makelaar geen recht had op de bemiddelingsvergoeding, en dat hij de bemiddelingsvergoeding onverschuldigd betaald aan de makelaar. Volgens de particulier is sprake van zowel het ‘dienen van twee heren’ als van ‘een niet redelijk voordeel’ van de bemiddelingsvergoeding. De particulier maakt aanspraak op terugbetaling. Met succes?

Dienen van twee heren
Het is mogelijk dat de makelaar naast de particulier ook voor de verhuurder bemiddelt door een geschikte kandidaat-huurder voor hem te vinden. Het ‘dienen van twee heren’ is op grond van de wet verboden. Dit betekent dat als de makelaar voor zowel de particulier als de verhuurder werkzaamheden verricht, hij geen bemiddelingsvergoeding bij de particulier in rekening mag brengen. Zelfs als de makelaar en de verhuurder geen bemiddelingsvergoeding overeengekomen zijn.

De vraag is of het enkel presenteren van een woonruimte op de website van de makelaar betekent dat de makelaar ook voor de verhuurder werkzaamheden verricht. Uit rechtspraak volgt dat het sterk afhangt van de bepalingen die hierover in de bemiddelingsovereenkomst zijn opgenomen, en wat de de werkwijze van de makelaar precies is. De rechters oordelen namelijk niet eensluidend over dit omstreden onderwerp. In deze zaak oordeelde de rechter dat bij het presenteren van woonruimte op het internet er nog geen sprake is bemiddeling, omdat er nog geen kandidaat-huurder is gevonden.

Niet redelijk voordeel
Tevens kan een bemiddelingsvergoeding die in rekening is gebracht aan een particulier door een rechter als ‘een niet redelijk voordeel’ worden aangemerkt. Hiervan is sprake als tegenover de bemiddelingsvergoeding nauwelijks een tegenprestatie van de makelaar heeft gestaan. Een maand huur vermeerderd met btw is een redelijk tarief volgens de rechter. Om discussies hierover te voorkomen, is het raadzaam om te vermelden welke werkzaamheden de makelaar voor de particulier zal gaan verrichten.

Conclusie
In deze zaak trok de makelaar aan het langste eind. Makelaars staan echter wel onder vuur. Aanbevolen wordt om in de bemiddelingsovereenkomst expliciet op te nemen dat de makelaar enkel in opdracht van de particulier woonruimte zoekt, en dat hij niet voor de verhuurder optreedt. De makelaar kan extra duidelijkheid geven, door bijvoorbeeld op de website onderscheid te maken in opdrachten die voor de huurder of de verhuurder worden verricht. Particulieren doen er verstandig aan zich bewust te zijn van hun rechten en mogelijkheden. Dit omdat bemiddelingsvergoedingen die ten onrechte zijn betaald nog tot 5 jaar na dato kunnen worden teruggevorderd.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Anke Groffen, 040 23 80 600.