Nieuws
Vertrouwensbeginsel in het omgevingsrecht: toepassing van het nieuwe burgerperspectief door de Raad van State
Gepubliceerd op 29 apr. 2020
Twee wethouders van de gemeente Westland zeggen tijdens een gesprek met een belanghebbende dat zij bereid zijn toepassing te geven aan een wijzigingsbevoegdheid in het bestemmingsplan (van "Agrarisch - Glastuinbouw" naar "Wonen"). Dit wordt tot tweemaal toe bevestigd bij brief van het college van burgemeester en wethouders. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State past in haar uitspraak van 22 april 2020 de nieuwe lijn toe over het vertrouwensbeginsel. In dit geval is sprake van een toezegging die ook kan worden toegerekend aan het bevoegde bestuursorgaan, maar het belang van goede glastuinbouwkavels weegt uiteindelijk zwaarder.
De nieuwe benadering: het burgerperspectief
Deze interessante uitspraak is een schoolvoorbeeld van de nieuwe benadering van de Afdeling bij toetsing aan het vertrouwensbeginsel in het omgevingsrecht (ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1694, standaarduitspraak ‘Dakterras Amsterdam Zuid).
De Afdeling past hier de drie stappen uit haar standaarduitspraak toe volgens het boekje. Ter herinnering, dit zijn de stappen:
“De eerste is de juridische kwalificatie van de uitlating en/of gedraging waarop de betrokkene zich beroept. Doorgaans zal de uitlating en/of gedraging door een ambtenaar worden gedaan of worden verricht, maar dit kan ook gebeuren door anderen, bijvoorbeeld een wethouder of derden die door het bestuursorgaan worden ingeschakeld. Kan die uitlating en/of gedraging worden gekwalificeerd als een toezegging?
Bij de tweede stap moet de vraag worden beantwoord of die toezegging aan het bevoegde bestuursorgaan kan worden toegerekend.
Indien beide vragen bevestigend worden beantwoord, en er dus een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel kan worden gedaan, volgt de derde stap. In het kader van die derde stap zal de vraag moeten worden beantwoord wat de betekenis van het gewekte vertrouwen is bij de uitoefening van de betreffende bevoegdheid.”
De feiten
In deze zaak verzoekt een belanghebbende de bestemming van zijn perceel te wijzigen van "Agrarisch - Glastuinbouw" naar "Wonen". Een bedrijfswoning moet burgerwoning worden. Twee wethouders zeggen tijdens een gesprek dat zij deze wijziging bestuurlijk aanvaardbaar achten. Dit is per brief bevestigd. Het college van burgemeester en wethouders (hierna: het “College”) heeft in een andere brief ook te kennen gegeven dat het medewerking zal verlenen indien een concreet verzoek wordt ingediend tot wijziging van de bestemming. Het komt tot een ontwerpbesluit dat ter inzage wordt gelegd.
Uiteindelijk besluit het College toch geen medewerking te verlenen aan het vaststellen van het wijzigingsplan. Wijziging van de bestemming zou aan een logische en efficiënte verkaveling in de weg staan en er zou ook niet zijn voldaan aan de wijzigingsvoorwaarde dat na de bestemmingswijziging geen grotere kavel bij de perceeleigenaar in eigendom mag zijn dan een kavel van 1.000 m².
Gerechtvaardigde verwachtingen
De Afdeling oordeelt dat de uitlatingen van de gemeente zijn aan te merken als een ‘toezegging’. De concrete uitlatingen die op schrift zijn gedaan:
- "Wij zijn alles overwegende van mening dat de wijziging van de bestemming van de woning [locatie] wel voldoet aan de voorwaarden als bedoeld in de planregels (artikel 3.7.1) van het bestemmingsplan Glastuinbouwgebied Westland. Wij zullen dan ook medewerking verlenen aan de wijziging van de bestemming van "Agrarisch-Glastuinbouw" naar "Wonen" wanneer hiertoe een concreet verzoek wordt ingediend."
- "Tijdens het gesprek hebben de wethouders Duijvestijn en Ouwendijk aangegeven wijziging van de bestemming van de woning [locatie] bestuurlijk aanvaardbaar te vinden voor een oppervlakte van 1.000 m2. Belangrijk argument hierbij is de spoedige realisatie van het grootschalige herstructureringsplan, zoals ontworpen door SK-Roses."
- "In tegenstelling tot het gestelde in de brief van 9 maart 2017 zal het college in lijn van het vorenstaande (bestuurlijke toezegging) besluiten medewerking te verlenen aan de wijziging van de bestemming van de woning [locatie]."
Meld je aan voor onze nieuwsbrief
Geen juridische updates missen? Maak dan een selectie uit de diverse expertises van Holla legal & tax.