Op 4 juni jl. heeft de wetgever het Voorontwerp Tijdelijke Betalingsuitstelwet 2020 gepubliceerd. Deze wet geeft ondernemers met tijdelijke liquiditeitsproblemen die worden geconfronteerd met een faillissementsaanvraag, een beslaglegging of de executie van een zekerheidsrecht de mogelijkheid om hiertegen tijdelijke stappen te nemen. Het voorontwerp stelt dat de wet vervalt op 1 oktober 2020 (met mogelijkheid tot verlenging) en wordt ingesteld op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip. Het is dus de verwachting dat deze wet op zeer korte termijn in werking zal treden.
Doel en voorwaarden
Het doel van de regeling is om ondernemers na de versoepeling van de beperkende maatregelen in het kader van de coronacrisis de gelegenheid te geven om hun bedrijf weer opnieuw op te starten. De voorgestelde regeling ziet enkel op ondernemingen die, als de beperkende maatregelen niet afgekondigd hadden hoeven worden, niet in liquiditeitsproblemen zouden zijn gekomen. De wetgever heeft aangegeven zoveel mogelijk te willen voorkomen dat verschillende ondernemers die in dezelfde keten opereren achter elkaar omvallen; het voorkomen van een domino-effect.
Een onderneming die wordt geconfronteerd met een faillissementsaanvraag, kan een verzoek tot aanhouding van de behandeling bij de rechtbank indienen. Op het moment dat schuldeisers zijn overgegaan tot beslaglegging of tot executie van een zekerheidsrecht – zoals een pandrecht – of een gelegd beslag, dan kan de ondernemer de rechtbank vragen om het beslag op te heffen of de executie te schorsen. De voorwaarden voor toewijzing van dergelijke verzoeken zijn dat summierlijk aannemelijk moet zijn dat de ondernemer hoofdzakelijk niet aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen in verband met de coronacrisis. Deze toestand wordt geacht te bestaan indien kan worden aangetoond dat:
- vóór het uitbreken van de crisis de ondernemer wel voldoende inkomsten had om zijn opeisbare schulden te voldoen;
- sinds het uitbreken van de crisis sprake is geweest van een omzetverlies bij de ondernemer van ten minste 20%;
- de ondernemer na verloop van de door de rechtbank gestelde termijn zijn schuldeiser(s) zal kunnen bevredigen; en
- de schuldeisers niet wezenlijk en onredelijk in hun belangen worden geschaad.
Aanhouding faillissementsaanvraag
Indien een schuldeiser het faillissement wil aanvragen, heeft de ondernemer de mogelijkheid de rechtbank te vragen om de behandeling van het faillissementsverzoek met twee maanden aan te houden. De aanhouding zal gedurende een termijn van ten hoogste twee maanden zijn, maar deze periode kan nog tweemaal met maximaal twee maanden worden verlengd.
Als de rechtbank besluit dat een faillissementsaanvraag dient te worden aangehouden, dan is de ondernemer gedurende de toegewezen termijn niet gehouden zijn schulden te betalen aan de aanvrager van het faillissement. Het gaat hier enkel om schulden van de aanvrager van het faillissement die opeisbaar zijn geworden vóór aanvang van de verleende termijn. Het uitstel van betaling geldt niet voor de overige schuldeisers van de ondernemer en het verleende uitstel van betaling verandert verder ook niets aan de opeisbaarheid van diens schulden en de rangorde van schuldeisers. Tot slot geldt dat, indien de ondernemer nieuwe verplichtingen aangaat of er een nieuwe betaaltermijn vervalt bij een lopende overeenkomst (bijvoorbeeld een huurovereenkomst), hij die moet kunnen voldoen. Het betreft dus geen middel dat ervoor zorgt dat ondernemers in het algemeen betalingsuitstel kunnen krijgen.
Het aanhouden van een faillissementsaanvraag heeft daarnaast ook nog tot gevolg dat de aanvrager van het faillissement geen mogelijkheid (meer) heeft om zijn verbintenissen of verplichtingen jegens de ondernemer te wijzigingen of op te schorten, of zijn overeenkomst met de onderneming te ontbinden. De ondernemer kan de rechtbank ook nog vragen om te bepalen dat de aanvrager een eventuele bevoegdheid tot verhaal op goederen van de schuldenaar niet kan uitoefenen zonder machtiging van de rechtbank. Kortom, de faillissementsaanvrager kan zeer beperkt worden in zijn rechten.
Schorsing executie en opheffing beslag
In aanvulling op het bovenstaande geeft de regeling de ondernemer die geconfronteerd wordt met een schuldeiser die overgaat tot conservatoir beslag of tot executie van een zekerheidsrecht of een beslag ook aanvullende mogelijkheden. Die ondernemer krijgt namelijk de mogelijkheid om via een kort geding de voorzieningenrechter te vragen om de executie te schorsen of het beslag op te heffen. Voor een beroep hierop is niet vereist dat er al sprake is van een geslaagd verzoek tot aanhouding van een faillissementsverzoek.
Voor toewijzing van een dergelijk verzoek gelden dezelfde voorwaarden als voor de aanhouding van een faillissement. Daarnaast moet de ondernemer ook nog aantonen dat de opheffing van het beslag of de schorsing van de executie nodig is om de onderneming te kunnen voortzetten. De executie van een pandrecht op de belangrijkste machine van een fabriek kan dus door de voorzieningenrechter worden geschorst. Na afloop van de toegekende periode herleeft het beslag weer en mag de schuldeiser ook weer overgaan tot executie van een zekerheidsrecht.
Tot slot
Van belang is nog om te vermelden dat de regeling niet van toepassing is wanneer de Belastingdienst jegens een ondernemer faillissement aanvraagt of overgaat tot verhaalsacties. De wetgever geeft als reden hiervoor dat de Belastingdienst al een eigen pakket aan maatregelen heeft geïntroduceerd op basis waarvan ondernemingen uitstel van betaling krijgen voor het voldoen van belastingen.
Zoals aangegeven, is de verwachting dat de Tijdelijke Betalingsuitstelwet 2020 op zeer korte termijn in werking zal treden. De internetconsultatie is 11 juni jl. gesloten. De wet zal voor zowel ondernemers zelf als haar schuldeiser (grote) gevolgen kunnen hebben. Heeft u vragen over de Tijdelijke Betalingsuitstelwet 2020, schroom dan niet om contact op te nemen met één van de
insolventiespecialisten van Holla Advocaten. Zodra meer informatie beschikbaar is over deze wet en de inwerkingtreding daarvan, brengen wij u uiteraard op de hoogte.
